We zullen het toch weer eens even over fingerspitzengefühl moeten hebben, vrees ik. De samensteller van de Verzamelde Wittkampf heeft het duidelijk helemaal niet, en er lopen helaas nog heel veel meer mensen rond die het absoluut niet hebben. Bob Frommé, die één keer per week een column schrijft voor het Parool, heeft het wel, en hij houdt dan ook van schrijvers die het óók hebben.

In een van de columns die verzameld zijn in Er kan een enkele harde tussen zitten legt hij fijntjes het verschil uit tussen de eruditie van Maarten ’t Hart en die van Karel van het Reve, en feitelijk gaat het dan voor een groot deel ook weer over fingerspitzengefühl. En passant deelt hij in datzelfde stukje mijn aversie tegen Paul Theroux, een man die op reis altijd Belangrijke Gedachten heeft en Belangrijke Mensen spreekt, en dat op een stuitende, opdringerige manier. Afijn, lees Frommé, want hij legt het beter uit dan ik het kan.

Het heerlijke van deze bundel is wat mij betreft dat ik een geestverwant hoor, en dan eentje die met verrassende formuleringen in een aparte, eigen stijl dingen zegt waar ik het volmondig mee eens ben. En dan gaat het niet alleen over schrijvers die we allebei bewonderen. Frommé weet ook in één column haarscherp duidelijk te maken waarom iemand als AFTh van der Heijden zo’n vervelende schrijver is. Heerlijk.

Zijn eerste stukje in de verzamelbundel (oudste stukje uit 1981, laatste uit 2008) vormt wat mij betreft een uitstekende introductie die meteen de bokken van de schapen scheidt – als je dit leuk vindt kun je zijn boekje meteen kopen.Lees dus eerst dat stukje, hier rechts, en koop dat boek.

• Bob Frommé – Er kan een enkele harde tussen zitten – Columns over taal en letteren – Uitgeverij Bas Lubberhuizen – ISBN 978-9050372122

PS
Denk niet dat het steeds over schrijvers en hun boeken gaat – de titel komt bijvoorbeeld uit een stukje over de verdwenen taal van huisvrouwen, dat in dit magazine onmiddellijk aanleiding zou zijn tot het samenstellen van een lijstje. Het gaat hier om het taalgebruik van een bijna verdwenen mensensoort, de huisvrouw. Een paar voorbeelden uit de betreffende column als opwarmertje:
“Wat een lol heb je toch van die schoenen”
“Ik heb geen minuut gezeten”
“Ik heb de hele dag in de keuken gestaan”
“Ik weet niet waar ik het geld vandaan moet halen”
“We hebben genoten/gegierd/gegild”
“Ik trek een gezellige jurk aan”
“Ik zal blij zijn als de boel aan kant is”
“Het trekt koud op”
“Ze is een beetje zout” (de soep)
“Zalig dat iedereen er is”