In de lang vervlogen dagen dat de man van Hilary nog president van de V.S. was, zou hij volgens een van de sexbeschuldigingen bij wijze van versierpoging zijn broek hebben laten zakken op een hotelkamer, zo meldde het vermeende slachtoffer. Een onwaarschijnlijk verhaal. Elke man met enige ervaring op dit terrein, en Clinton maakte die indruk, weet dat vrouwen zelden gecharmeerd zijn van potloodventers. Dit soort gedrag valt in Amerika onder de noemer ”sexual harassment”, en paste niet bij deze president.

In  ”Psychology Today” werd een grappig onderzoek over deze materie beschreven. Gewoonlijk wordt gedacht dat mannen in machtsposities vaker als sexueel intimiderend worden ervaren. Uit het beschreven onderzoek blijkt dit niet. De belangrijkste factor bij het gewaarworden van ongewenste toenadering is, wie had dat gedacht, de mate van ongewenstheid. Twee psychologen gaven 200 studentes verhaaltjes over sexuele toenaderingspogingen in een advocatenkantoor.

De man werd afwisselend beschreven als advocaat, assistent of bode en als gehuwd of vrijgezel. Tevens werden foto’s van de mannen getoond. Deze foto’s waren voordien gescoord op aantrekkelijkheid. De vrouwen werd nu gevraagd in welke mate ze zich door de beschreven pogingen sexueel gekweld zouden voelen. Wat bleek ? Ongehuwde aantrekkelijke mannen konden zich veel meer permitteren. De sociale status maakte bij deze studentes geen verschil. Studentes die gehuwd waren of een vaste verhouding hadden zagen de avances vaker als intimiderend. Of mannen door hun versierpogingen voor de emancipatiefunctionaris of zelfs rechter gesleept worden hangt dus sterk af van hun uiterlijk.

Maar dat is niet het enige. Een belangrijke vaardigheid bij de man is het herkennen van signalen van aanmoediging of afwijzing. Hoewel vanuit de vrouwenbeweging wel gesteld is dat vrouwen die nee zeggen dit ook bedoelen, lijkt het erop dat nonverbale uitingen duidelijker taal spreken voor de goede verstaander. Veel oogkontakt afgewisseld met neerkijken duidt op meer interesse dan zoveel mogelijk wegkijken. Nee zeggen, maar de man blijven aankijken door geloken ogen brengt dan ook een gevoel van ambiguiteit bij de laatste teweeg.

De uitdrukking “het oog wil ook wat” krijgt zo twee betekenissen. Mannen die het oog niet strelen en daarnaast geen oog hebben voor het effect van hun inspanningen zijn dubbel in het nadeel en lopen eerder gevaar zich schuldig te maken aan ongewenste sexuele intimiteiten. De kunst van het versieren is niet zozeer te weten wanneer te beginnen alswel zo snel mogelijk te zien of de poging geen kans maakt. De echte Don Juan steekt bij elke vrouw zijn voelhorens uit, en heeft onmiddellijk in de gaten wanneer hij beter de volgende kan aansnijden.

Dit gedrag zien we ook wel bij roofdieren wanneer het gaat om hun voedselvoorziening. Wolven doen een kort spurtje richting prooidier om te zien hoe snel dit zich uit de voeten maakt. Een echte inspanning wordt pas verricht wanneer het dier verleidelijk dichtbij blijft manken. Don Juan en Casanova zouden volgens de nu gangbare psychiatrie gestoord genoemd worden. Basisonzekerheid, ontstaan tijdens de vroegste jeugd door te weinig liefde, zou hen nopen zich steeds opnieuw te bewijzen.

Toch zijn deze gewoontes verre te verkiezen boven die van de man die niet kan zien wanneer hij moet ophouden en is de opname van Don Juanisme in de classificatie van psychische afwijkingen vooral een kwestie van hedendaagse morele mode.