“How to do Cold Readings”. luidde de titel van de slotworkshop van de jaarlijkse Euroskeptics Conference een aantal jaren geleden in Oostende. De psycholoog Ray Hyman van de universiteit van Oregon zou de drie uur durende bijeenkomst leiden. Een “Cold Reading” is in de Angelsaksische landen een consult bij een helderziende. In Engeland en Amerika hebben helderzienden radio- en televisieprogramma’s waar ze cliënten vertellen wat ze van gene zijde over krijgen, meestal gekoppeld aan goede raad.

Ook in ons land neemt het verschijnsel toe. De klanten zijn meestal zeer tevreden en verrast over de vele dingen die de helderziende over hen kan zeggen. Ray Hyman heeft een studie van deze waarzeggers gemaakt en claimt dat er niets telepatisch aan te pas komt. Om zijn aanspraak kracht bij te zetten heeft hij zelf ook in diverse optredens in radioprogramma’s zijn zogenaamde telepathische gaven vertoond. Zijn cliënten scoorden naderhand de mate van juistheid van zijn uitspraken op 85 procent, iets meer dan bij professionele telepathen.

De workshop was een korte opleiding tot helderziende. Allereerst was het van belang de terminologie van een waarzegsysteem te bestuderen, bijvoorbeeld tarotkaarten, handlezen, astrologie of grafologie. Verder kon het geen kwaad een aantal uitspraken te onthouden die in de psychologie bekend stonden als meningen waar niemand nee tegen zei, zoals: u heeft veel ongebruikte capaciteiten, af en toe vraagt u zich af of u de juiste beslissing genomen hebt, u bent een onafhankelijk denker en neemt andermans beweringen niet voetstoots aan, soms bent u extravert en open maar op andere momenten gereserveerd en veiligheid is een belangrijk doel in uw leven.

Observatie was het belangrijkste dat in de workshop geoefend werd. Voordat de helderziende met zijn interactie met de client begon diende hij systematisch na te gaan hoe deze er uit zag. Kapsel, gezicht, lichaamsbouw, houding, kleding, schoenen, gezondheid, stem en vocabulaire, manier van oogcontact moesten vervolgens vertaald worden in persoonlijkheidskenmerken.

Hyman benadrukte dat mensen de neiging hebben vage opmerkingen over zichzelf te vertalen in concrete gebeurtenissen. Een begin als : “ik zie voor u of voor iemand in uw nabije omgeving een periode waarin het leven niet helemaal zo was als het zou moeten zijn,” is altijd raak. Uit nonverbale signalen valt dan op te merken of het de cliënt zelf was of iemand anders, waarna nieuwe clairvoyante opmerkingen gemaakt kunnen worden.

De client moet zoveel mogelijk actief participeren. “Uit deze kaarten blijkt dat er sprake is van een zakelijk probleem, hoe kan dat van toepassing zijn op uw situatie?” Bij geen reaktie: “of bij iemand in uw omgeving?”

Centraal is een psychologische kennis van de zorgen die samengaan met bepaalde leeftijdsfasen. Jonge mannen vragen zich af of ze van baan moeten veranderen, terwijl jonge vrouwen zich gewoonlijk afvragen hoe een bepaalde jonge man over hen denkt. Mannen van middelbare leeftijd piekeren over hun transacties en hoe ze hun geld moeten investeren, terwijl vrouwen van die leeftijd zich afvragen of ze wel de juiste keuze gemaakt hebben. Oude mannen vragen zich af hoe lang ze nog te leven hebben, hun vrouwen hoeveel jaren ze alleen zullen moeten leven.

Slechts gewapend met deze kennis slaagde een optredend helderziende erin een seizoen lang avond aan avond veel succes te boeken als helderziende in een show in een bekende nachtclub in New York. Met enige oefening moet het kortom mogelijk zijn de Chars en consorten van de tv te concurreren.