De meest lucratieve windhandel in Nederland wordt momenteel gevoerd door organisatiebureaus. Deze advies- of zoals zij zich liever noemen “consultancyfirma’s”, verpakken deze lucht in kleurige zeepbellen, geblazen uit een dun managementsopje. Allerlei organisaties uit overheid en bedrijfsleven huren voor een dagprijs variërend van duizend tot tienduizend euro consultants in om cursussen te geven in allerlei soorten management.

Omdat je dezelfde cursus niet aan dezelfde mensen nog een keer wilt geven is het van groot belang nieuwe topics te vinden. Na omgaan met het personeel, “human resources management” genoemd, verzon men indruk maken, onder de naam “impression management” en kwam de omgang van de manager met zichzelf aan bod in een “stressmanagement”cursus. Zoals bij alle modes slaat de slinger van de pendule heen en weer terug, zodat de afgelopen weken allerlei Nederlandse ontwikkelingswerkers en consuls naar de Haag teruggeroepen werden voor een cursus “outputmanagement”.

Een interessante loot van deze winstgevende stam was de populaire cursus “timemanagement”. Hier werd de manager de edele kunst van het beheer van zijn tijd uit de doeken gedaan. Een eerste aanbeveling was een zo groot mogelijke kantooragenda te kopen, zodat elke minuut ingepland kon worden. Ook werd het raadzaam geacht een tijdsbewustzijn te ontwikkelen waardoor men op elk moment zonder horloge wist hoe laat het was. Op deze wijze kon de manager zijn tijd efficiënt benutten, waardoor wellicht korte periodes vrijkwamen voor de broodnodige “fitnesstraining”.

Het zal duidelijk zijn dat onze consultants dit allemaal overnamen uit ons voorland Amerika. Een profetische “impression” kan men maken door het lezen van tijdschriften uit dit land. Hedendaagse trends in de Verenigde Staten kunnen in onze toekomst worden geprojecteerd.

Zo voorspel ik “timeshifting”cursussen, waarin de manager geleerd wordt het wat kalmer aan te doen. Zo zal de consultant het overigens niet noemen, er zal sprake zijn van “expanding the now.”

Uit de folder van het consultancybureau zullen we over twee jaar kunnen leren dat door de steeds jachtiger informatietechnologiemaatschappij het tempo van leven van de manager sneller en sneller wordt. Hij moet steeds meer informatie verwerken en daardoor krimpt zijn “nu” in. Het “volgende” vreet als het ware het “nu” vanuit de toekomst aan. Door steeds te bedenken wat nog moet, verliest het “hier en nu” steeds meer betekenis.

Daar komt dan nog bij dat het brein met zijn elektrische gegevensverwerking dit allemaal nog wel kan bijbenen, maar dat de gevoelens moeten achterblijven, afhankelijk als zij zijn van langzame chemische en hormonale processen. Die karavaan gevoelens haalt de manager pas weer in op het moment dat hij even probeert te ontspannen. Een golf niet verwerkte gevoelens van schuld, angst en woede dreigt hem te overweldigen, waardoor hij zich maar gauw weer op het werk stort.

Welke oefeningen kan de oververhitte manager tegemoet zien? Ik noem enkele uit de de Psychology Today. Wees even stil voor het eten, blijf nog vijf minuten in je auto zitten voor je thuis uitstapt, ga na het werk onder de douche

, en laat de telefoon rustig even doortjilpen voor je hem oppakt. Heel belangrijk is ook om af en toe iets te doen wat je leuk vindt.

De aardigste aanbeveling vond ik de suggestie “”time retreats” te creëren. Hiermee werden langere periodes bedoeld die van invloed zijn op het normale ritme van de manager. Gedacht wordt bijvoorbeeld in de richting van vakantie. Ik zou zeggen: volg die cursus.