Over enige tijd kun je hier verhalen verwachten van “onze correspondent in Kaapstad”, want Rik stapt over een paar dagen in het vliegtuig om daar te gaan studeren. Hij heeft het afgelopen half jaar de tijd gehad om zich voor te bereiden, want het studiejaar in Zuid Afrika begint in februari. Hij heeft zich na het halen van zijn vwo-diploma dan ook uit de naad gewerkt om wat geld bij elkaar te sprokkelen, en dat betekende regelmatig werkweken van zestig uur (overdag ondermeer in een drukkerij, ’s nachts als nachtportier in een hotel). Een ander stuk voorbereiding waar hij soms wat minder greep op had was het regelen van de nodige papieren en de studiefinanciering.

Een nieuwe wet
Er is sinds dit schooljaar een nieuwe wet van kracht die ervoor zorgt dat studenten hun studiebeurs mee mogen nemen naar een land buiten Europa, mits de universiteit betrouwbaar is. Dat laatste was redelijk snel bepaald, dus Rik kreeg te horen dat hij vanaf maart recht heeft op studiefinanciering van de IB-Groep. Het studiejaar begint namelijk op 2 februari, en daarom telt die maand niet mee. Verder heeft hij recht op collegeldkrediet, wat inhoudt dat de IB-Groep het verschuldigde collegegeld (nog net geen vijfduizend euro) voorschiet. Nu is het zo dat de Universiteit van Kaapstad dat bedrag meteen aan het begin van het schooljaar wil hebben. De IB-Groep is echter gewend dat collegegeldkrediet per maand over te maken, want zo is dat in het verleden met Nederlandse universiteiten afgesproken. Dat kan niet anders. Er is een nieuwe wet, de IB-Groep moet die wet uitvoeren en kan dus ook naar de omstandigheden van de student kijken en zich flexibel opstellen, maar nee. Regels zijn regels, en je kunt blij zijn dat je het geld krijgt. Punt.

Lenen
Dat levert in de praktijk de idiote situatie op dat Rik nu bij zijn bank vijfduizend euro zal moeten gaan lenen om zijn collegegeld te kunnen betalen. Dat geld betaalt hij dan weer terug met het geld dat hij op iets gunstiger voorwaarden van de IB-Groep leent om datzelfde collegeld te kunnen betalen. De bank doet daar niet echt soepel over, want ze willen een soort garantie (propedeuse, cijfers) om te zien of het hier om een serieuze student gaat of om een flierefluiter die handig wat geld probeert los te krijgen. Die indruk krijg je in ieder geval. Het is nog niet rond, maar als het lukt betaalt hij straks dus dubbel rente over zijn collegegeld, puur vanwege de starre opstelling van de IB-Groep.

Meer bureaucratie
Een van de voorwaarden van de Zuidafrikaanse ambassade is dat Rik een retourticket koopt. Die hebben wij voor hem betaald (dat is een kleine duizend euro voor een open retour). Dat is op zich geen onredelijke eis, want mocht het allemaal mis gaan dan kan Rik zo in het vliegtuig terug stappen. Maar nu heeft de ambassade besloten dat studenten ook nog eens 750 euro borg moeten betalen. Cash. Hij antwoordde dat hij als borg toch dat retourticket had, maar het antwoord was wederom een van die typische bureaucratische juweeltjes: regels zijn regels. In dit geval is de ambassade een van de zes ambassades die deze extra eis stellen, dus je krijgt de indruk dat het te maken heeft met extra rigide ambassadepersoneel. En dat terwijl je zou verwachten dat ze het buitenlandse studenten zo gemakkelijk mogelijk zouden maken om in hun land te komen studeren. Dit lijkt meer op ontmoedigingsbeleid.

Paspoortellende is er ook nog. Zijn oude paspoort is vier jaar oud en nog een jaar geldig, maar dat voldoet in dit geval niet, dus moest er een nieuw paspoort worden aangevraagd. Dat is ook wel nuttig, want op de oude pasfoto staat een bijna onherkenbare Rik, en bij lengte staat er 1.80 meter, terwijl hij nu twee meter lang is. Maar dat paspoort kan hij pas ophalen met zijn oude paspoort, dat nu bij de ambassade ligt. Maandag kan hij in Den Haag zijn study permit en visum, en zijn oude paspoort, ophalen, maandagmiddag tussen vier en zes kan hij dan zijn nieuwe paspoort bij het gemeentehuis van Haren ophalen, waarna zijn oude paspoort (waar de study permit en het visum dan aan gekoppeld zijn) ongeldig wordt gemaakt, zodat hij dat ook weer mee kan, omdat anders zijn visum en dat study permit niks meer waard zijn…

Dinsdagmorgen stappen we in de trein naar Schiphol om hem op het vliegtuig te zetten.
Het blijft dus spannend tot het eind.

( 24 januari 2008)

De Bank

Rik had een studentenrekening bij de SNS Bank, en dus probeerde hij daar ook een lening te krijgen. Gisteren zou hij daarover teruggebeld worden, maar toen we vanmorgen nog niks gehoord hadden zijn we er maar naar toe gestapt met zijn tweeën. De onbehouwen bankmedewerker deelde ons mee dat het echt niet ging lukken, want dat was voor de bank een te groot risico. Hij had met het hoofdkantoor overlegd (ook hier dus weer een laffe onnozelaar, die, net als de zogenaamde beslissingsambtenaren van de IB-Groep, zelf geen enkel risico durft te nemen). Dat er een formulier van de IB-Groep lag waar duidelijk op staat dat Rik collegeldkrediet krijgt en hoeveel, en dat het in maandtermijnen zal worden uitbetaald, dat hielp allemaal niet.

En als ik, als vader, nu borg sta? Tja. Dan moest ik om te beginnen een rekening bij de bank hebben. Nu loopt er een hypotheekrekening van ons, dus dat leek me geen probleem. Toch wel. Maar de bankmeneer kon me nog wel een ander aanbod doen – ik mag tot vierduizend euro rood staan, dan kan ik dat geld overmaken naar Rik, en ik betaal het terug als Rik zijn collegeldkrediet van de IB-Groep binnenkrijgt. Ik moet dan over dat bedrag wel achttien procent rente betalen. Pardon? Jawel, achttien procent. Dat noem ik woekerrentes.

En er was nog een klein probleempje – de studentenrekening waar de IB-Groep vanaf maart Rik’s studiefinanciering op zal storten wordt per 29 februari opgeheven. Er kwam namelijk al maanden geen stufi binnen op die rekening. Rik had ondertussen al ettelijke malen bij dezelfde bankmedewerkers uitgelegd hoe het zat – dat de studie in Kaapstad pas in februari begint, en dat er pas in maart geld wordt overgemaakt. Nu wordt de studentenrekening nog steeds opgeheven op 29 februari (nee, dat kunnen we helaas niet terugdraaien), maar weer opgericht op 1 maart. Maar dan moeten er wel weer wat handtekeningen worden gezet. En nee, dat kan niet nu, dat moet op 1 maart. Aaaargh. Gelukkig ben ik gemachtigd om dit soort onzinproblemen straks hier te lijf te kunnen gaan.

We zullen maar zeggen dat iedereen blijkbaar moet wennen aan de nieuwe situatie, waarin studenten in het buitenland kunnen gaan studeren met medeneming van hun studiefinanciering. Opstartproblemen, zullen we maar zeggen. Nu hebben we via een intensief belrondje met de familie het bedrag dat Rik moet voorschieten bij elkaar gesprokkeld. Gelukkig vertrouwt daar wel iedereen erop dat Rik gewoon snel alles weer terugbetaalt. Ik wist ineens wel weer heel goed waarom ik al mijn andere bankzaken al sinds mensenheugenis via de Postbank regel, en niet bij de SNS-Bank.

(25 januari 2008)

Weer de bank

Rik’s creditcard was aangekomen bij de bank, twee dagen te laat. Lastig, want Rik moet een handtekening zetten voordat het ding geactiveerd wordt. Ik ben gemachtigd, maar toen ik bij de bank kwam om te vragen of zij die kaart aangetekend naar Kaapstad konden versturen bleek dat absoluut niet te kunnen. Dat Rik dat met een bankmedewerker afgesproken had veroorzaakte een halve paniek bij de bankmedewerkster: “met wie is dat afgesproken dan? Dat kan echt niet zomaar…”
Aaaargh.
Dus kreeg ik, na overleg met de chef, uiteindelijk de kaart mee, en heb ik hem meteen aangetekend naar Kaapstad verstuurd. Rik moet na ontvangst meteen een handtekening zetten en die terugsturen naar de bank met een kopie van zijn paspoort, en dan pas wordt de kaart geactiveerd. Dan helpt een machtiging dus ineens helemaal niet meer.

De SNS-Bank heeft wat mij betreft hier een potentiële interessante klant (een jonge student die zeer gemotiveerd is om in het buitenland te gaan studeren, en die als zijn studie is afgerond waarschijnlijk een goedbetaalde baan kan krijgen) de deur uit gejaagd door op alle fronten moeilijk te doen – een eenvoudige lening van vierduizend euro was onmogelijk ondanks de garantie van de IB-Groep, zijn studentenrekening werd ondanks herhaalde uitleg opgeheven, en nu dit gedoe rond zijn creditcard. We zijn blijkbaar lastige klanten, want we worden aan de balie steeds bijzonder korzelig behandeld. Een fraai stukje anti-reclame dus.

Wordt vervolgd.