Er stond op een achterafplekje in de krant een klein veronrustend bericht waar we hier toch even wat dieper op in willen gaan.

Veer Waddeneilanden bedreigd

Schiermonnikoog – De Waddeneilanden maken zich zorgen over hun bereikbaarheid. Het plan van het rijk om concurrentie toe te staan in het vervoer naar de eilanden brengt de veerdienst in de winter in gevaar, vrezen ze.
“Dat doen de veerdiensten er nu gewoon bij”, legt de woordvoerder van Texel uit. “Dat kan alleen omdat ze zomers hoge inkomsten hebben. De meeste goederen worden met de veerboten aangevoerd. Als iedereen zomers toeristen en goederen mag vervoeren lopen de veerdiensten al die inkomsten mis, waardoor ze de onrendabele vaarten niet kunnen blijven uitvoeren”.
De rijksoverheid wil concurrentie omdat de wet en de markt dat vragen. Dat vervoerders het monopolie hebben in een gebied is in strijd met Europese regels.
De aandelen van de veerdiensten op Terschelling zijn nu in handen van de eilanders, die gezamenlijk bepalen hoeveel afvaarten er nodig zijn.

Het is goed om er even bij stil te staan dat de VVD nu nieteens meer in de regering zit. Feitelijk is dit rampzalige gedachtengoed van de liberalen al zover doorgekankerd dat een CDA-PvdA-kabinet dit soort plannen meent te moeten doorzetten.
Het doet allemaal sterk denken aan het privatiseren van de spoorwegen en de post, waarbij het solidariteitsprincipe volledig werd losgelaten, met rampzalige gevolgen voor de kwaliteit van de dienstverlening.

Het solidariteitsbeginsel houdt in dit soort gevallen in dat je, als je een postzegel van vierenveertig cent op een brief plakt, je er van verzekerd kunt zijn dat die brief zo snel mogelijk bezorgd wordt, ook als hij naar een afgelegen gehucht moet. En dat de trein en de bus ook op onrendabele lijnen met enige regelmaat blijven rijden, zodat hetzelfde afgelegen gehucht toch bereikbaar blijft.

Hoe het bij de post heeft uitgepakt kunnen we elke dag zien – post die schreeuwend duur is geworden (heb je de laatste tijd nog een pakje gepost?), post die te laat wordt bezorgd (donderdag in de brievenbus, en met veel geluk dinsdag bezorgd), vijf verschillende bezorgdiensten die pakjes bij willekeurige buren afgeven, door bovenraampjes kieperen (weleens een boek in handen gehad dat twee meter naar beneden viel om op de punt te belanden?) of ergens in de tuin neerleggen zonder even een briefje in de brievenbus te doen (één pakje vond ik bij toeval drie weken na dato). Met andere woorden – de kwaliteit van de dienstverlening is gekelderd terwijl de prijzen ondanks het wonder van de concurrentie hoger zijn dan ooit.

Maar concurrentie is een heilige zaak, al zou iedereen er langzaamaan toch echt van doordrongen moeten zijn dat de consument er nooit ofte nimmer voordeel van heeft. De wonderen die voorspeld werden zijn nooit, maar dan ook werkelijk nooit uitgekomen. Je kunt het rampscenario voor de waddeneilanden al uittekenen. Het argument dat “de markt erom vraagt” is overigens wel erg cynisch. Wie is in dit geval “de markt”? De slimme jongens die hier handel in zien? Zowel eilanders als toeristen zijn hier straks de dupe, vrees ik.

(17 mei 2008)