We hebben het hier al eerder gehad over de opmerkelijkste verandering die de nieuwe bijstandswet met zich meebrengt, namelijk het vervallen van het begrip passende arbeid.
Daar komt het begrip “algemeen geaccepteerde arbeid” voor in de plaats.
Die wet gaat in per 1 januari 2004, en de Sociale Dienst van de gemeente Amsterdam heeft een stripverhaal laten maken om de gevolgen van die wet aan de betrokkenen uit te leggen. Iedereen die dacht dat ik overdreef met mijn opmerking dat we in één klap in het China van Mao zouden belanden, waar professoren gedwongen werden op het land te gaan werken, moet de tweede bladzijde van de strip maar eens opslaan. Daar zien we een econoom die werk moet aannemen als boerenknecht. En volgens de sociale dienst lijkt het hem heerlijk: “Lekker in de buitenlucht op een trekker rijden”.

We krijgen dus niet alleen Chinese toestanden, de complete propaganda krijgen we er ook nog eens gratis bij. De Sociale Dienst denkt blijkbaar dat elke uitkeringsgerechtigde achterlijk is, of ze denken echt net als Balkenende dat het allemaal voor onze eigen bestwil is. Ik weet niet welke van de twee ik het ergste vind.

Vooroordelen worden en passant ook even lekker bevestigd, meteen op de eerste pagina’s al – het donkere meisje wil alleen maar een uitkering terwijl haar blanke vriendin maar al te graag aan het werk wil.

Verderop in de strip zien we dan nog de uitkeringsgerechtigde alleenstaande moeder met kind, die ook nog eens zwanger is. Ze krijgt te horen dat ze moet werken of een opleiding volgen. “En als ik nou tien kinderen heb?” Ja hoor, dan ook. Maar de oplossing ligt uiteraard al klaar: ze volgt even later een opleiding tot groepsleidster  en zorgt dan voor tien kinderen. “Goed hè?” zegt ze in de strip, “Nu heb ik echt tien kinderen! En ik kan tegelijk op mijn eigen kinderen passen!” Iedereen blij…

En echt iédereen in dit stripverhaal is blij, zelfs de Turkse opa die niet meer zes weken naar Turkije mag, maar die na vier weken terugmoet. Hij leert van zijn kleinkinderen streetdance en is duidelijk in zijn nopjes…

Wethouder Rob Oudkerk zegt in zijn voorwoord nog wel: “In het stripverhaal vinden de hoofdpersonen vrij snel een baan. We realiseren ons dat het in werkelijkheid geen gemakkelijke tijden zijn.” Dat maakt het in de praktijk waarschijnlijk nog schrijnender, en de econoom zal wel ergens aan een lopende band of bij een bollenpeller aan de slag moeten.

Het vreemdste vind ik nog dat ik er tot nu toe geen enkele politieke partij tegen heb horen protesteren. Realiseert dan echt niemand zich wat de gevolgen van één zo’n simpele maatregel zijn? Straks dwing je een hoogopgeleide theoreticus met dubbelgehandicapte kinderen te gaan werken, terwijl hij al vies is van de snotneus van zijn eigen kind.
Voor ieder vak heb je bepaalde eigenschappen nodig, en je kunt mensen niet zomaar een baan inschuiven waar ze geen enkele affiniteit mee hebben. Dat is niet alleen vragen om moeilijkheden maar ook om ongelukken.