Naar aanleiding van de grote overzichtstentoonstelling van het werk van de beeldhouwer Constantin Brancusi in het Centre Pompodou in Parijs van maart tot en met juli 2024 kwam er een bijzondere catalogus uit, die ingericht is als een soort alternatief woordenboek.

Van de A, waarin je Afrika, Carl André en Jean Arp vindt, via de B van Birds en de C van Critical reception naar de Z. Een interessante aanpak, want via verschillende schrijvers en deskundigen en uiteraard heel veel beeldmateriaal word je door het oeuvre en het leven van Brancusi geleid.

Zo kwam ik er tot mijn verbazing achter dat ze in de Verenigde Staten in eerste instantie helemaal niets van het werk van Brancust moesten hebben. De reacties waren daar ronduit negatief. Terwijl we nu toch wel kunnen constateren dat deze Roemeense kunstenaar, die al voor zijn dertigste naar Parijs verhuisde, tot een van de invloedrijkste beeldhouwers van de vorige eeuw gerekend mag worden.

Brancusi was echt een pionier van het modernisme en ging erg ver in het abstraheren van zijn onderwerpen – vogels, zeehonden, vrouwenhoofden, ze werden allemaal tot hun uiterste essentie teruggebracht op een manier die nooit eerder vertoond was.

Wat dat betreft was Brancusi de onovertroffen meester, en blijkt al zijn werk volstrekt tijdloos te zijn. Er zijn veel navolgers geweest, maar het is goed om het werk van de meester zelf weer eens op een rijtje te zien, dan weet je weer waar het in de kern om gaat.

Brancusi wist precies wanneer hij moest stoppen, en daarom zijn bijvoorbeeld zijn hoofden zo goed – alles is van de steen weggehakt tot alleen de essentie over is, en daarin zit dan ook nog de emotie van dat hoofd. En dat kenmerkt de meester.

• Brancusi – Centre Pompidou – Scheidegger & Spiess – hc – € 59.-