
het gevangenisdorp - veenhuizen in de twintigste eeuw - een film van jaap de ruig
Het gevangenisdorp is een film van Jaap de Ruig die op een bijzondere manier tot stand is gekomen. De Ruig is kunstenaar en maker van artistieke korte films waarin soms vrijwel niets gebeurt – het zijn wél filmpjes die een onuitwisbare indruk maken – als je ze een keer gezien hebt vergeet je ze ook nooit weer.
Voor het schrijven van een boek over Veenhuizen woonden Jaap de Ruig en zijn partner, de schrijfster Mariët Meester, een tijd in de oude pastorie van Veenhuizen, het gevangenisdorp, en daar interviewde Mariët een groot aantal oude bewoners van het dorp. Die interviews werden door Jaap opgenomen met een vaste, stilstaande camera – “Ik zette de camera aan, ging weg en wisselde een uur later het bandje om” – ze waren vooral bedoeld als basis voor het boek dat Mariët Meester over Veenhuizen schreef – Koloniekak.
Achterin dat boek stond terloops vermeld dat er ongeveer zeshonderd uur aan beeldmateriaal lag, en toen iemand van de Stichting Beeldlijn dat las nam hij contact op met de Ruig met de vraag of daar niet een film van te maken viel. Jaap de Ruig ging ermee aan de slag en na twee jaar puzzelen en componeren ligt er nu een documentaire film van 50 minuten die een goed beeld geeft van de geschiedenis van Veenhuizen in de twintigste eeuw.
Terloops worden daarin de schokkendste dingen verteld overigens – bijvoorbeeld dat de bewoners (niet alleen delinquenten, maar ook politieke gevangenen, pooiers, zwervers, en ander uiteenlopend arm volk) tot 1970 ’s nachts in grote zalen opgesloten werden in kooien waar precies één bed in paste.
Het gevangenisdorp – Veenhuizen in de twintigste eeuw vertelt meer schokkende en verbazingwekkende verhalen over deze merkwaardige enclave in het Drentse land, en je begrijpt na het zien ook beter waarom Mariët Meester inmiddels drie boeken heeft geschreven die geheel of gedeeltelijk in Veenhuizen spelen. Naast Koloniekak zijn dat De volmaakte man en het in 2014 verschenen Hollands Siberië.
-
Stichting Beeldlijn (hier vind je een trailer van de film en kun je de dvd bestellen)