kijken in de ziel - strafpleiters - een serie van coen verbraak
Interviewen is een vak apart, en interviewen voor televisie al helemaal. In Nederland hebben we op dit gebied een uitstekende reputatie, met mensen als Adriaan van Dis, avondlange sessies Zomergasten en vooral diepgravende, lange en spraakmakende gesprekken van Wim Kayzer. Coen Verbraak laat zien dat je geen urenlange sessies nodig hebt om de diepte in te gaan. Zijn series Kijken in de ziel zijn snelgesneden interviewsessies van steeds een half uur waarin telkens een andere beroepsgroep het vuur na aan de schenen wordt gelegd.
In het geval van de strafpleiters betekent dit dat hij om te beginnen elf van de beste strafpleiters van Nederland bereid vond om over hun vak te praten. Hij stelde hun vragen die niet alleen zeer kritisch zijn, maar die ook diep gaan en tot de kern van de zaak, tot de kern van het vak, doordringen. “Verdedig je de man die je buurman heeft vermoord? Hoe ver gaat je zwijgplicht? Als je weet dat iemand een bom geplaatst heeft in de straat van je tante zwijg je dan nog?”
En Verbraak gaat verder. Hij legt de advocaten ook de antwoorden van hun collega’s voor: “Spong zei juist dit, wat vind je daarvan?” Dilemma’s, gevallen waarbij de integriteit in gevaar zou kunnen komen of betrokkenheid bij criminele activiteiten dreigt (doe je een briefkaart voor je cliënt op de post?). Verbraak is zeer sterk in het stellen van moeilijke maar essentiële vragen.
Snelgemonteerd, to the point en steeds verder de diepte in. Fascinerende televisie die je nog heel lang aan het denken houdt. Het wordt overigens al snel goed duidelijk waarom deze strafpleiters bekend zijn – ze zijn echt goed, hebben nagedacht over hun vak. Dat neemt niet weg dat de verschillen soms immens groot zijn. Willem Anker licht een tipje van de sluier op als hij vertelt waarom hij niet in zee ging met Wilders, die vooral veel mediaspektakel wou, dat Moszkowicz wel kon en wou bieden.
Iedere strafpleiter die hier aan het woord kwam wist me op zeker moment te verrassen met een scherp inzicht of een verwarrende tegenvraag. Inez Weski lacht graag maar weet tussendoor wel de spijker een paar keer zeer trefzeker op de kop te slaan. Peter Plasman is rustig, aardig, maar zeer, zeer goed. Spong provoceert graag (“ik heb geen geweten”) maar is ondertussen buitengewoon betrokken bij zijn vak. Theo Hiddema werd in de loop van de serie steeds sympathieker, Willem Anker praat met armen en benen maar vertelde terloops ook over zijn zware depressies. Indrukwekkend.
De dubbele dvd is ideaal om de serie te bekijken, want deze serie leent zich bij uitstek om in je eigen tijd rustig te bekijken, liefst in twee sessies van drie afleveringen, oftewel ruim anderhalf uur. Dan kun je even wat laten bezinken voor je verder kijkt. Het venijn zit overigens in de staart, want geven de advocaten in de eerste vijf afleveringen vooral afgewogen en doordachte antwoorden, in de zesde en laatste aflevering wordt ook hun mening over collega’s gevraagd, en dan zit er meer oud zeer en venijn dan je zou vermoeden. Bénédicte Ficq legt het nog lachend uit door te vertellen hoe ze in Amsterdam op de fiets bij het stoplicht naast Moszkowicz in zijn sportauto staat. Een wereld van verschil. Anderen zijn iets minder vriendelijk in hun oordeel.
Kijken in de ziel won in 2010 de Nipkowschijf voor beste tv-programma van Nederland, en dat is volkomen terecht. Het is ook een serie die je, net als een echt goed boek of echt goede muziek, vaker kunt zien, omdat er zoveel in verstopt zit aan dwarsverbanden en subtiele verwijzingen, dat meerdere keren kijken de serie nog sterker maakt. En dat is zeldzaam. Koop de dubbele dvd en constateer het zelf. Een absolute aanrader!
- Kijken in de ziel – Strafpleiters – een serie van Coen Verbraak – 2dvd – BMotion BM4008