De Annotated serie van uitgeverij WW Norton is aan mij zeer besteed. Ik was nog druk bezig met The Annotated Dracula toen Sherlock Holmes zich aandiende. Het gaat hier om deel drie – de delen één en twee bevatten alle korte verhalen rond de oerdetective van Sir Arthur Conan Doyle, dit deel bevat de vier romans die Doyle schreef over Holmes, of liever: die hij zogenaamd door de onafscheidelijke Dr Watson liet schrijven. The Hound of the Baskervilles is van die vier de echte klassieker, maar de andere drie zijn het lezen ook meer dan waard. Die boeken werden inmiddels al meer dan een eeuw geleden geschreven, in de Victoriaanse tijd, en voetnoten blijken niet echt een overbodige luxe.

De voetnoten, oftewel de annotaties, en de inleiding werden geschreven door Leslie S Klinger, die de boeken niet zozeer als fictie benadert, maar veel meer als biografisch, waarbij elke route die Holmes aflegt voorzien wordt van een kaart, en van elk hotel dat genoemd wordt detailinformatie wordt verstrekt. Bovendien worden allerlei termen uit de Victoriaanse tijd die inmiddels geheimtaal waren geworden verklaard, net als straattaal en ander slang. Op zich lezen de Sherlock Holmesverhalen overigens nog steeds gemakkelijk weg, maar met de voetnoten erbij maak je echt een sprong in de tijd, en loop je bijna rond in het Engeland van zo’n honderdvijftig tot honderd jaar geleden.

Het boek is perfect vormgegeven, met de originele tekst, met originele illustraties uit verschillende vroege edities, in het hart van het boek, terwijl de beide buitenste kolommen voor de voetnoten gereserveerd zijn, die in donkerrode inkt gedrukt zijn. Ruim negenhonderd bladzijden dik, en bewonderenswaardig gedetailleerd. Sherlock Holmes is uiteraard een echte klassieker, al is het maar omdat Conan Doyle met Holmes een soort blauwdruk van een bepaald soort intelligente speurder neerzette die zijn sporen nog steeds nalaat. Zonder Holmes geen Hercule Poirot, om maar een simpel voorbeeld te noemen. Historisch gezien is Holmes dus interessant, en vooral ook om te zien hoe goed Conan Doyle alles doordacht had en zijn duo neergezet had. Hij zette daarmee toch een standaard neer waar een goede detective nog steeds aan moet voldoen.

Met de voetnoten zijn de boeken rond Sherlock Holmes niet alleen weer toegankelijker geworden, ze voegen ook echt diepgang toe aan de verhalen. Bijzonder, en een genot om te lezen.

• Sir Arthur Conan Doyle – (The New Annotated) Sherlock Holmes – The Novels (A Study in Scarlet, The Sign of Four, The Hound of the Baskervilles & The Valley of Fear) – edited with notes by Leslie S Klinger – WW Norton – ISBN 0-393-05800-X