Ik heb het Verzameld Werk van Arie Visser aangeschaft, na er jaren omheen gedraaid te hebben. In mijn favoriete boekhandel, Boomker in Haren, zo’n ouderwets goede boekhandel die gewoon nog voor kwaliteit gaat, stond de doos met de drie delen al jaren in de kast, en ik heb er vele malen mee in de handen gestaan, twijfelend, niet alleen vanwege de prijs (vijfenzestig euro), maar ook omdat ik Arie Visser eigenlijk maar van één gedicht ken, en wat ik verder van hem wist nam me niet meteen voor hem in, want de man was al vroeg verslaafd aan heroïne en bekeerde zich later tot de islam. Voor een hardnekkige atheïst en (vrijwel) geheelonthouder als ik is dat niet een leven waar ik me gemakkelijk door laat verleiden.

Maar dat ene gedicht, dat is wel een geniaal gedicht. Het is het gedicht dat je hiernaast kunt lezen: Luchtspiegeling. Vier regels die helder en eenvoudig een inzicht neerzetten, maar die je tegelijkertijd een kijkje in de afgrond gunnen. Maar wat ik vooral zo geniaal vind aan dit gedicht is dat het op een indrukwekkend eenvoudige manier een inzicht verwoordt in die paar zinnen. Je zou het gemakkelijk kunnen afdoen als een tegeltjeswijsheid, maar daar is het te diep voor, en te melancholiek.

Dit gedicht zou je net zo goed kunnen aanvoeren als bewijs dat poëzie in de rangen der kunsten op de bovenste plaats staat, want ik ken geen ander voorbeeld van een inzicht dat zo treffend en als een bliksemschicht wordt neergezet als hier. De menselijke conditie, in vier korte, bedrieglijk eenvoudige zinnen samengevat.

Dit kan geen toevalstreffer zijn, dus ik lees nu, dankzij een stapeltje boekenbonnen, het verzameld werk van Arie Visser, in 2007 bezorgd door Oek de Jong, Guus Luijters en Wim Sanders. Arie Visser is al lang overleden, maar ik leef al meer dan dertig jaar met dat ene gedicht, dat ik vele malen uit het hoofd geciteerd heb, en ik vind dat ik het aan Visser verschuldigd ben me nader in zijn werk te verdiepen. Ik heb sterk de indruk dat ik niet teleurgesteld zal worden.

• Arie Visser – Verzameld werk – Prometheus – 9789044 609578