Ik heb het al eerder over schrijver en vertaler August Willemsen gehad. Het boek van hem dat het meeste indruk op me maakte, Braziliaanse Brieven, was lang alleen maar antiquarisch te vinden in de zeer gewilde serie Privédomein.

Braziliaanse Brieven is niet alleen een bijzonder boek omdat we in Nederland niet zo heel veel goede egodocumenten kennen, maar het is ook gewoon een van de hoogtepunten in de Nederlandse literatuur. Gelukkig is er nu een fraaie gebonden uitgave van de Braziliaanse brieven verschenen, aangevuld met foto’s die Willemsen maakte in de periode die het boek bestrijkt. Dat betekent dat we “de arme, donkere tandeloze mulat met het altoos stralende humeur” Luís nu ook zien, en dat we onder veel meer een blik mogen werpen in de kroeg Sovaco de Cobra.

Die foto’s werken net als de vele terzijdes van Willemsen – ze voegen bijna terloops iets toe aan zijn observaties en beschouwingen, waardoor hij je een nog indringender beeld schetst van het Brazilië zoals het in de jaren zestig en zeventig door hem gezien werd – door August Willemsen, een vertaler met het juiste fingerspitzengefühl, die precies leek aan te voelen wat Brazilië zo bijzonder maakte. Daarnaast had hij een perfect gevoel voor stijl – hij wist heel precies te verwoorden wat hij wou zeggen, en dat aan te scherpen met terzakedoende terzijdes, in soms ragfijne formuleringen. En zo wist hij zijn verbazing over Brazilië, en zijn liefde voor het land perfect over te brengen aan de lezer, die vervolgens alle schrijvers die Willemsen noemt wil gaan lezen.

Deze uitgave, met de foto’s van Willemsen, is een perfect eerbetoon aan de schrijver. En voor mij was het heerlijk om te merken dat het boek me bij herlezing nog net zo weet te raken als de eerste keer, waarbij de foto’s zeker een meerwaarde bleken te hebben.

• August Willemsen – Braziliaanse brieven – Arbeiderspers – ISBN 978-90-295-6678-0