John Cage was een van de merkwaardigste componisten van de vorige eeuw, maar tegelijkertijd misschien ook wel een van de invloedrijkste. Hij was eigenlijk meer een ideeënman dan een reguliere componist, en hij zette daarmee de luisteraar, maar ook andere componisten, soms behoorlijk aan het denken. Eén van zijn composities heet bijvoorbeeld 4:33 stilte, en bestaat dan ook ook uit vier minuten en drieëndertig seconden stilte. Dat lijkt wat flauw, maar stilte is als contrast in muziek natuurlijk behoorlijk essentieel. Bovendien ontdek je, als je probeert naar de stilte te luisteren, dat het nooit helemaal stil is. Stilstaan bij stilte, dat is in ieder geval wat hij met deze compositie bereikte.

Ik heb een dubbel-lp waarop een pianiste een werk van Cage uitvoert. Ze speelt de sterrenhemel boven Australië. Dat klinkt op papier intrigerend, en het is een mooi voorbeeld van wat de denkende componist Cage voor ogen had, maar het resultaat is niet om aan te horen. Eigenlijk was dat te verwachten, maar toch heb ik de volle vier kanten van die platen afgeluisterd in de hoop dat er ergens iets verrassends zou gaan gebeuren. Die nieuwsgierigheid wist Cage dus wel te prikkelen.

Cage schreef ook. Het boek Empty Words gaat, volgens de schrijver, over geluid, maar meestal is er geen touw aan vast te knopen. Soms lijkt het of Cage willekeurig letters over een bladzijde uitstrooide en er een krabbeltekeningetje bijmaakte, en soms lijkt het om gewone leesbare teksten te gaan die onderbroken worden door geluidsflarden. Poëzie is het niet, muziek is het ook niet, en het zijn zeker geen essays. De vormgeving is bij vlagen intrigerend, maar eigenlijk moet ik erkennen dat ik er niets van begrijp.

Toch bewaar ik dit boek, en blader ik het af en toe door, in de hoop dat ik het geheim toch een keer zal doorgronden. Of zat Cage stilletjes te schateren bij de gedachte aan al die mensen die diepgang meenden te zien bij een simpel gedachtenexperiment? Ik weet het niet.