De trein lijkt soms een bedreigde diersoort, hoewel hij op sommige plaatsen in de wereld, zoals in Engeland, aan een hernieuwde opleving bezig is. Het is wel interessant om eens te lezen over de manier waarop de auto- en benzine-industrie het gezamenlijk de trein en tram altijd met succes zo moeilijk mogelijk gemaakt hebben. Heb je je ooit afgevraagd hoe het komt dat wegen door alle belastingbetalers betaald worden en spoorwegen in de meeste landen niet? Maar dat is een verhaal voor een andere keer.

Karl Zimmerman maakte een boek over één specifiek onderdeel van de treingeschiedenis, namelijk het smalspoor. Treinen rijden namelijk niet overal op dezelfde breedte spoor. Dat leverde in het verleden binnen Europa grote problemen op die inmiddels door een soort standaardisatie opgelost zijn, maar er bestaat over de hele wereld verspreid nog steeds een aantal spoorlijntjes met kleine treinen die op smalspoor rijden.

Vaak worden die getrokken door diesellokomotieven of zelfs nog kolengestookte lokomotieven of stoomlokomotieven, en Zimmerman maakte een prachtig boek waarin hij alle nog bestaande lijnen vastlegde, van het treintje dat in Cuba dwars door de rietsuikervelden rijdt en dat tot zijjn schrik halverwege in tweeën brak (het werd heel lakoniek gemakkelijk weer in elkaar gezet) tot de echte smalle treinen in Wales, de oude Patagonian Express, de toeristentreintjes van Zwitserland, de stoomtrein in de Harz, Australische chaos, de bergen van Mallorca, enzovoorts.

Het is niet alleen maar pure nostalgie en verbazing over treinen waarvan je het bestaan nieteens meer vermoedde, maar soms lijkt een smalspoortreintje in de bergen op sommige plekken ook de enig mogelijke oplossing voor een vervoerprobleem. Treinen op maat, zeg maar. Wat dat betreft zou je dit ook als een inspirerend boek kunnen zien dat welllicht een blik op de toekomst kan geven.

Waarom geen elektrische smalspoortreinen in lastige gebieden inzetten? Nu de trein aan herwaardering toe is, is dit boek, met de verschillende mogelijkheden die het smalspoor biedt, wellicht een eye-opener.

• Karl Zimmerman – Little Trains to Faraway Places – Indiana University Press – ISBN 978-0-253-35447-1

• Koop het boek hier bij een bekende webwinkel:  Little Trains to Faraway Places