
iphgenia baal - the hardy tree - a story about gang mentality
The Hardy Tree is een van de opmerkelijkste en bijzonderste boeken die ik de laatste jaren heb gelezen. Het is een verhaal dat op een zeer bijzondere manier verteld wordt, waardoor je als lezer geprikkeld wordt zelf mee te gaan denken, en het verhaal gedeeltelijk zelf in te gaan vullen. Iphgenia Baal levert op een ingenieuze manier puzzelstukjes aan zonder dat je het gevoel krijgt dat het puzzelstukjes zijn, maar je krijgt wel hapjes en brokjes van een verhaal toegestopt waar je meteen alles van wil weten.
Het begint met een vreemde tekst op het omslag van het boek, een tekst die verwijst naar het heden, een hiphoptekst, een rapperstekst. Sla je het boek open, dan kom je op een dubbele pagina terecht met twee rijen namen en data (allemaal van rond en voor 1600), met merkwaardige opmerkingen en bijzonderheden: Thomas Cunstable was nog simpelweg “a dancer and a clown”, Jenny Diver (1600-80) A Lady! (met uitroepteken), maar bij T Beresford staat bijvoorbeeld genoteerd “Lived a succesful existence in the confines of a lunatic asylum.” En dan met grotere letters: “Come inside you silly bugger.”. Bij Jimmy McFool staat genoteerd: “Rode backwards on a horse, off course”, bij Richard Dillon “A toothless old sod. Occasional church-goer”.
Op de volgende pagina’s pas begint het verhaal van de begraafplaats van St Pancras in Londen, en door middel van overdrachtsactes komen we er als lezer eerst achter dat die begraafplaats is verkocht aan de spoorwegmaatschappij en dat de graven geruimd moeten worden. Uit een brief van de dominee begrijpen we dat er klachten komen over de manier waarop de ingehuurde mannen dat karwei klaren, en uit andere correspondentie blijkt dat Thomas Hardy, een jonge architect, wordt ingehuurd om alles in goede banen te leiden. De latere dichter Hardy gaat met het zootje ongeregeld dat de doden opgraaft en moet herbegraven aan de slag, en dat levert een aantal onsmakelijke verhalen op, waar Hardy geestelijk bijna aan onderdoor dreigt te gaan.
De bende mannen die de rottende lijken opgraaft wordt de Ressurection Men genoemd, de Mannen van de Wederopstanding. Hardy probeert alle doden die herbegraven worden te inventariseren, en de Resurrection Men schrijven soms hun opmerkingen in de kantlijn erbij, naar aanleiding van wat ze uit de graven meeroven. De meeste doden worden op een kluitje herbegraven rond een jong boompje op een klein veldje bij de St Pancras kerk (zie de foto rechts bijna onderaan).
Het boek bestaat voor een deel uit het verhaal van Hardy en de Resurrection Men, zijn worsteling met zijn geestelijke gezondheid en alle strubbelingen rond die hele operatie, die ook daadwerkelijk schijnt te hebben plaatsgevonden (net zoals Thomas Hardy, die later een beroemd dichter werd, ook een historische figuur is) en voor een deel uit (zogenaamd) historisch materiaal, waaruit je zelf de rest van de geschiedenis kunt samenstellen. Er is onder meer ook nog een zogenaamd zeer oud krantenartikel dat de geschiedenis bevat van een van de doden, een gehangene waar Hardy een speciale belangstelling voor had opgevat. Het boek eindigt met de aanleg van de Kanaaltunnel in 1996, waarvoor de dodenakker nogmaals op de schop moest.
Het is een boek van slechts 66 pagina’s, maar tegelijk een boek waar je lang mee bezig kunt zijn, omdat er zo onvoorstelbaar veel tussen de regels geschreven staat, waardoor je in je hoofd verbanden moet leggen en verhalen af moet maken, en wellicht (dat ligt er aan hoe nieuwsgierig je geworden bent)zelf de archieven in moet duiken om te kijken wat er wel en niet historisch klopt aan deze geschiedenis.
Niet dat dat er veel toe doet, want het boek is zonder meer een van de fascinerendste literaire werkjes die ik ooit in handen heb gekregen. De roman is absoluut niet dood, en als je denkt dat experimenteren met de vorm alleen maar lastige of vervelende literatuur kan opleveren moet je beslist dit boek kopen, want dit is spannend, leuk, prikkelend, en het geeft je weer eens een ouderwetse leeskick. Een subliem meesterwerkje en een absolute aanrader!
Waar Bruce Springsteen ooit de “Future of Rock ‘n’ Roll” werd genoemd zou ik Iphgenia Baal zonder meer The Future of Literature durven noemen1
-
Iphgenia Baal – The Hardy Tree – A Story About Gang Mentality – Trolley Books – ISBN 978-1-907112-29-4
-
Bestel het boek rechtstreeks bij een bekende webwinkel: The Hardy Tree
De tekst op de cover van het boek intrigeert al – het lijkt een hiphoptekst.
Je slaat het boek open en je valt meteen in dubbele bladzijden met namen, data en vreemde bijzonderheden en omschrijvingen.
Hardy en de “Resurrection Men”…
De boom van Hardy.
© Iphgenia Baal