Planken Wambuis is een onwaarschijnlijk mooie naam voor een natuurgebied, een naam uit een fantasyboek. Maar het is de naam van de herberg tegenover het gebied en van het gebied zelf.

Kent Nederland nog echte ongerepte natuur? De schrijvers van het boek over Planken Wambuis zijn zelf de eersten om daar kanttekeningen bij te plaatsen, maar Planken Wambuis komt er wel heel dicht in de buurt, en het boek dat uitgeverij AFdH samen met Natuurmonumenten maakte over het gebied doet ook helemaal recht aan de vele aspecten van dit “wild en bijster land”.

De uitgever en vormgever van AFdH waren zeer nauw betrokken bij het boek, en dat betekent dat je een boekwerk in handen krijgt dat overduidelijk met veel liefde en aandacht gemaakt is, en waar over nagedacht is, want je wordt als het ware meteen al het gebied binnengeleid als je het boek opent – je begint met een aantal dubbele fotopagina’s die je de mooiste plekjes uit het gebied laten zien, en daarna pas komt de inhoudsopgave.

En dan komen de verhalen, ook weer zeer uitbundig geïllustreerd met kaarten, oude foto’s, archiefmateriaal, maar vooral veel nieuwe foto’s. En als toetje vind je achterin het boek een dvd met natuuropnames van Luc Enting, de natuurfilmer die al meer dan twintig jaar in het gebied filmt. Je ziet hoe hij dat aanpakt, en krijgt een aantal van zijn mooiste opnames te zien. Mooi.

In het boek, een forse pil van 450 pagina’s, kun je een complete ontdekkingsreis ondernemen waarin je vele aspecten kunt verkennen van Planken Wambuis en van de wilde natuur in ons land.

Zo laat landschapsarchitect Jeroen Bosch zien wat scheibomen doen in het landschap van Planken Wambuis. De honderdvijftig jaar oude grensmarkeringen hebben hun sporen achtergelaten maar ze zullen onherroepelijk verdwijnen.

Filosofen Clemens Driessen, Jozef Keulaertz en Martin Drenthen kijken naar de rol van raven, naar soortenbehoud en naar de cultuurhistorische waarde van verhalen voor het landschap.

De bekende veldbioloog en vogelkenner Rob Bijlsma heeft het over de ecologie van vogels op het zand van Planken Wambuis.

Adinda Crans interviewde een cuisinier die kookt op basis van “eetbaar landschap”, en cultuurhistoricus Michiel Purmer beschrijft in vijf hoofdstukken de cultuurgeschiedenis van Planken Wambuis, de archeologie, de landbouw, de ontwikkeling van bos tot heide, het grootgrondbezit en het natuurgebied.

Han ten Seldam, faunabeheerder in dienst van Natuurmonumenten, legt uit dat beheren ook afschieten kan betekenen. De Wageningse ecobioloog Wim van der Putten onderzoekt de invloed van zogenaamde exoten op het bodemleven en komt met verrassende resultaten. Archeoloog Eduard Zuurdeeg vertelt over vijftig jaar graven en zoeken en toont zijn mooiste vondsten.

En de lezer wandelt, verspreid door het boek, in zes schitterende hoofdstukken die een rode draad vormen, met natuurbeheerder Machiel Bosch door Planken Wambuis, samen met fotograaf en gesprekspartner Martien Frijns, en dan slaat het enthousiasme wel echt goed over, want de passie voor het gebied zit Bosch echt in het bloed. Alleen al voor zijn gepassioneerde verhalen, ondersteund door de foto’s van Frijns, is dit boek de moeite al waard.

Maar het mooie van dit machtige boek is natuurlijk vooral ook de brede blik, en het geschakeerde beeld dat je krijgt van een van de mooiste natuurgebieden die Nederland rijk is, gevat in een perfect vormgegeven boek waar je uren in kunt ronddwalen, bijna net als in Planken Wambuis zelf…

• Planken Wambuis – Wild en bijster land . AFdH en Natuurmonumenten – met dvd van natuurfilmer Luc Enting – ISBN 978 9072603968

• Koop het boek hier rechtstreeks bij uitgeverij AFdH of bij een bekende webwinkel: Planken Wambuis