A Chance Meeting oftewel “een toevallige ontmoeting” is een van de opmerkelijkste en geweldigste boeken die ik de laatste jaren in handen heb gekregen. Rachel Cohen schreef het, en je kunt je, als je het leest, nauwelijks voorstellen hoeveel onderzoek en leeswerk eraan vooraf is gegaan, en hoe ze heeft zitten puzzelen om alles rond te krijgen, maar op een wonderbaarlijke manier is haar dat gelukt.

Toevallige ontmoetingen tussen Amerikaanse kunstenaars, fotografen, schrijvers, staatslieden, dichters en noem maar op. Cohen weet er verhalen van te maken die je vanaf het eerste moment geboeid zit te lezen, en die je meteen ook aan het denken zetten over je eigen “toevallige ontmoetingen” in het leven die je leven een onverwachte of beslissende draai hebben gegeven.

Dat laatste is het onverwachte bij-effect dat het boek heeft op vrijwel iedereen die ik er over vertel heeft, want iedereen blijkt wel iemand te hebben in zijn leven die op een bijzondere manier belangrijk was.

Het mooie van de verhalen van Cohen is dat ze ook vol staan met allerlei kleine details die je naar de tijd verplaatsen waar de gebeurtenissen die ze beschrijft plaatsvinden. Lees de eerste twee pagina’s van het eerste hoofdstuk maar eens, dat ik je hier laat zien, dan begrijp je meteen wat ik bedoel.

Maar Cohen laat ook overtuigend zien dat een schrijver die als schrijver niet bijster succesvol was een geweldige redacteur bij de belangrijkste literaire bladen van de Verenigde Staten werd doordat iemand zag dat hij een neus voor kwaliteit had en het talent om dat talent te stimuleren. Zo werd Mark Twain voor het eerst landelijk gepubliceerd. Allemaal “cnance meetings”. Lees ook dit deel van het voorwoord even, want daar ben ik het ook volledig mee eens.

De laatste zin, dat Cohen ook een “fierce moralist” kon zijn wordt dan weer geïllustreerd aan de hand van een stukje over een ontmoeting tussen Hart Crane en Charlie Chaplin die niet echt soepel verliep, na een etentje vermeed Chaplin Crane en de twee ontmoetten elkaar nooit meer. Crane stuurde Chaplin zijn eerste dichtbundel waarin het gedicht “Chaplinesque” stond. In zijn memoires, dertig jaar na Crane’s dood meldde Chaplin dat hij blij was dat hij het ontvangen had. Waarop Cohen zegt: “Chaplin was always gracious about the dead”.  Maar om haar daarom een strenge moralist te noemen?

Dit is een boek om voorzichtig van te snoepen, want na elk hoofdstuk heb ik persoonlijk wel een week nodig om het te laten bezinken. Elk hoofdstuk is feitelijk een gecomprimeerd boek, dat je in je hoofd nog eens rustig moet uitpakken, als het ware.

• Rachel Cohen – A Chance Meeting – American Encounters
• Bestel het boek hier via een bekende webwinkel: A Chance Meeting