Rudy Kousbroek was een unieke schrijver, die intelligentie en emotie op een volstrekt unieke manier met elkaar wist te koppelen. Bovendien had hij een buitengewoon gevoel voor humor, waardoor je nooit helemaal zeker weet of je in de maling genomen wordt of niet, hoewel het in zijn essays vaak duidelijk genoeg is dat hij serieus is. Maar in een boekje als De Aaibaarheidsfactor word je op meerdere niveaus in de maling genomen. Er is de hilarische absurditeit van de zelfbouwkat, waarbij eerst een historische verhandeling moet duidelijk maken hoe de verschillende onderdelen van de kat (zoals het spinmechanisme) in de loop de eeuwen zijn uitgevonden, waarna een uitgebreide zelfbouwinstructie volgt voor het maken van een kat, compleet met aansluitschema.

Bij het luisterboek op twee cd’s, waarop Midas Dekkers het boek voorleest, is gelukkig ook een klein boekje toegevoegd met het complete aansluitschema en nog wat nuttige schema’s en lijstjes. Hoewel Kousbroek hier volstrekt absurdistische teksten levert blijkt hij tussen de regels door behoorlijk wat essentieels over katten te zeggen. Hij legt met name de vinger op zaken waar anderen altijd naast keken.

Zo is de titel van de bundel, de aaibaarheidsfactor, niet voor niets een begrip geworden in de Nederlandse taal. Want hoewel het een volstrekt willekeurige indeling van de dierenwereld lijkt in te houden weet Kousbroek aannemelijk te maken dat juist die aaibaarheidsfactor doorslaggevend is voor onze verhouding tot dieren.
Midas Dekkers is de juiste voorlezer voor Kousbroeks teksten. Kousbroek zelf was een beetje een mompelaar die vaak wat moeilijk te verstaan was, maar Dekkers is prima te volgen. Het taalgebruik van Kousbroek is soms wat te archaïsch, maar volgens mij deed hij ook dat bewust en met met opzet, en ik kan er eerlijk gezegd wel om lachen.
Voor mij was dit een verrukkelijke hernieuwde kennismaking met een boekje dat ik al jaren koester. Het is boveniden perfect uitgegeven, ook nu weer in een aaibaar hoesje.

  • Rudy Kousbroek – De aaibaarheidsfactor – voorgelezen door Midas Dekkers – 2 cd- luisterboek + boekje – Uitgeverij Rubinstein

Klik op het driehoekje om het fragment te beluisteren.