Karel van het Reve wordt door mij en door vele anderen, waaronder veel schrijvers, beschouwd als de beste Nederlandstalige schrijver van de twintigste eeuw. Een paar weken geleden stond er een klein bericht in de krant waarin vermeld werd dat het waarschijnlijk niet zou lukken een integrale uitgave van het verzameld werk uitgegeven te krijgen, ondanks een aanbevelingscomité met een reeks indrukwekkende namen. Sinds die tijd pleit Bob Frommé in het Parool elke week hardnekkig weer voor die integrale uitgave van alle teksten van Karel, hebben Arnon Grunberg en Maarten ’t Hart ieder vijfduizend euro toegezegd en probeert de Stichting Karel van het Reve nog meer geld bij elkaar te sprokkelen. Het doel is het uitbrengen van het Verzameld Werk, bestaande uit acht tot tien delen dundruk, samen zevenduizend pagina’s, met veertig procent nooit eerder gebundeld of zelfs gepubliceerd materiaal. Elke Karel-liefhebber begint nu onmiddellijk te kwijlen en te hopen dat het toch alsjeblieft maar mag lukken. Dus heb je nog wat geld over, meld je dan bij de Stichting in Baarn of bij uitgeverij Van Oorschot – je krijgt dan het verzameld werk en een naamsvermelding.

Tot die tijd moeten we het doen met de boeken die er al zijn van Karel, en met de boeken die er geschreven zijn over hem en voor hem. We besteden hier even aandacht aan de laatste categorie, omdat er zojuist een biografie verschenen is van Ger Verrips getiteld Denkbeelden uit een Dubbelleven – Biografie van Karel van het Reve. Met dat dubbelleven doelt Verrips met name op het feit dat Karel opgroeide in een gelovig Communistisch gezin, en dat hij zich later geheel losmaakte van elk geloof, dit in tegenstelling tot zijn broer Gerard, die het communisme gewoon inruilde voor het katholicisme. In de biografie veel teksten van Karel, waardoor het voor mij al meteen een aantrekkelijk boek wordt. Verder lijkt het vooral een ruwe schets van een biografie, met her en der geslaagde hoofdstukken.

In 1991 verscheen al een eerste biografie, die eigenlijk meer te beschouwen is als een aanzet tot een biografie, of een verslag van de spuertocht naar gegevens over Karel, Desalniettemin is Theodor Holman’s Karel een bijzonder vermakelijk en erg “Karel”s boek geworden, met onder meer veel verhaaltjes van een zeer jonge Karel. Een boek dat vooral leuk is voor de echte fans.

Uren met Karel van het Reve verscheen als Liber Amoricum in 1991, als vriendenboek ter gelegenheid van Karel’s zeventigste verjaardag. Een boek vol persoonlijke herinneringen, polemische stukken, vertalingen, gedichten en andere teksten van mensen die Karel in verschillende perioden van zijn leven van nabij meemaakten. Voor liefhebbers van Karel een bijzonder leuk boek.

Wat lastiger te vinden is het “Cahier van De Lantaarn No. 21” dat ter gelegenheid van Karel’s afscheid als hoogleraar in 1983 in een oplage van driehonderd stuks werd uitgegeven. Het gaat om een aantal opstellen van onder meer Maarten ’t Hart en Rudy Kousbroek, aangevuld met een korte biografie en bibliografie. Titel van het cahier is De Leidse Revisor.


Aanbevolen literatuur van Karel van het Reve:

  • Twee minuten stilte (roman)
  • Nacht op de kale berg (roman)
  • Rusland voor beginners (tien opstellen over literatuur)
  • Siberisch dagboek
  • Het geloof der kameraden (kort overzicht van de communistische wereldbeschouwing)
  • Marius wil niet in Joegoslavië wonen (en andere stukken over cultuur, recreatie en maatschappelijk werk)
  • Met twee potten pindakaas naar Moskou
  • Lenin heeft echt bestaan
  • Uren met Henk Broekhuis
  • Een dag uit het leven van de reuzenkoeskoes
  • Freud, Stalin en Dostojevski
  • Geschiedenis van de Russiche literatuur (van Vladimir de Heilige tot Anton Tsjechov)
  • De ongelooflijke slechtheid van het opperwezen
  • De ondergang van het morgenland
  • Luisteraars!
  • Achteraf
  • Ik heb nooit iets gelezen (en alle andere fragmenten)

Over Karel van het Reve:

  • Ger Verrips – Denkbeelden uit een dubbelleven – Biografie van Karel van het Reve – Arbeiderspers Open Domein
  • Theodor Holman – Karel – Uitgeverij CJ Aarts
  • Uren met Karel van het Reve – uitgeverij van Oorschot
  • De Leidse Revisor – uitgeverij De Lantaarn