De Polderatlas van Nederland was voor mij een verbijsterend boek. Want ik wist, net als iedereen die in Nederland woont, weliswaar dat een deel van Nederland uit polders bestaat, maar ik wist niet dat daar al vóór de middeleeuwen mee begonnen is, en ik heb me ook nooit gerealiseerd hoeveel land we aan (vooral) de zee hebben onttrokken door er een polder van te maken. Bestudeer maar eens kort de kaart hier rechts, waarin elke kleur staat voor een ander type polder. Het zijn wel allemaal stukken land die, als wij er geen polders van gemaakt hadden, onder water zouden staan. Verbazingwekkend, niet? Dat is in ieder geval een veel groter deel van Nederland dan ik vermoedde.

Als je deze atlas gaat bekijken en lezen ga je je ook realiseren hoe belangrijk de waterschappen van Nederland altijd al geweest zijn, en hoe belangrijk ze nog zijn. Zelf heb ik, sinds ik in Groningen woon en ik van het platte landschap ben gaan houden, een zwak voor polders. Ik fiets er ook elke dag doorheen en geniet daar enorm van, zoals je aan de foto’s die ik dan maak kunt zien.

De Polderatlas van Nederland is een boek van vijf kilo dat voor een deel gericht is op iedereen die beroepsmatig met polders te maken heeft. Toch is het ook voor de geïnteresseerde leek buitengewoon interessant, omdat de polder op meer dan één manier typisch Nederlands is. Naast de gedetailleerde kaarten is het grootste deel van de polderatlas gebruikt om in te zoomen op een aantal polders, van heel oude tot de jongste, waarbij we verschillende (soms zeer oude) kaarten krijgen voorgeschoteld naast magnifieke luchtfoto’s van de betreffende polder zoals hij er nu bij ligt en een uitgebreid achtergrondverhaal. Dat levert absoluut fascinerende lectuur op.

Want er moest soms gevochten worden om een polder aan te kunnen leggen, en als je leest over de ingewikkelde organisatie en alle overleg dat noodzakelijk was om het allemaal voor elkaar te krijgen begrijp je beter waar de term “polderdenken” vandaan komt. Nederland blijkt dan toch op een heel bijzondere manier uniek te zijn.

De Polderatlas lijkt misschien een iets te specialistische atlas voor iedereen die in Nederland geïnteresseerd is, maar het is vooral een fascinerend boek dat inzicht geeft in het meest Nederlandse aan ons land. En daarnaast is het vele magnifieke beeldmateriaal ook zeer, zeer de moeite waard. Een aanrader!

• De Polderatlas van Nederland – Clemens Steenbergen, Wouter Reh, Steffen Nijhuis en Michiel Pouderoijen – Uitgeverij THOTH – ISBN 978-90-6868-509-1

PS
Ik heb geprobeerd twee pagina’s te scannen, maar door de grootte en de dikte van het boek geven de plaatjes hier rechts niet echt een goed beeld van de kwaliteit van het boek, dus stap vooral binnenkort even je boekhandel binnen en kijk de atlas even in.