Maven Publishing is een bijzonder uitgeverij van populair-wetenschappelijke boeken over menselijk gedrag. Elk jaar wordt er een hele serie interessante, prikkelende, verbluffende en nieuwsgierigmakende boeken uitgegeven die elke keer opnieuw laten zien dat wetenschap absoluut niet saai hoeft te zijn.

Sam Sommers begint zijn boek Wij zijn onze omgeving met een situatie op een vliegveld, waar hij en zijn vrouw op het nippertje een aansluiting hebben gemist vanwege het slechte weer, waardoor ze vastzitten op dat vliegveld. Bij de klantenbalie zijn maar een paar hotelvouchers te bemachtigen, en Sommers beschrijft eerst hoe de twee boze personen vóór hem vakkundig afgepoeierd worden, en hoe het hem lukt wél een hotelkamer te krijgen. Dan ben je al helemaal mee, geloof me.

In de volgende hoofdstukken laat Sommers je aan de hand van allerlei onderzoeken zien dat we een groot aantal vooroordelen wel bij het grof vuil kunnen zetten. Meisjes slechter in wiskunde? Ja, wél als je een gemengde groep dezelfde test afneemt, maar niet als je datzelfde test afneemt en vantevoren vertelt dat deze test zorgvuldig sekseneutraal was gemaakt. Dan blijken mannen en vrouwen verrassend genoeg ineens gelijk te scoren. Verbluffende resultaten. Maar het gaat verder: Vrouwen die voor een wiskundetoets eerst beelden te zien krijgen van meisjes die gefixeerd zijn op jongens en shoppen doen het bij de test slechter dan de mannen, maar laat je ze reclamefilmpjes zien over intelligente en welbespraakte vrouwen, dan verdwijnt het sekseverschil.

Het is verleidelijk om uit dit boek te blijven citeren, want er worden aan de hand van een hele rits aan gedegen onderzoeken, heel wat heilige huisjes omver geschopt, onder meer wat betreft man-vrouw-verhoudingen, maar ook wat betreft rasseverhoudingen. Wat dat laatste betreft gaat dit boek een stapje verder dan eerdere populair-wetenschappelijke boeken, want hier worden niet alleen voorbeelden gegeven, anecdotes verteld en analyses gemaakt, hier word je in het laatste hoofdstuk zelf ook aan een onderzoek onderworpen, en dat is, moet ik toegeven, best confronterend.
(Het tekstfragment hier rechts is uit dat laatste hoofdstuk…)

Sommers weet je op een leuke, humoristische manier gemakkelijk over de drempel te krijgen, waardoor je als vanzelf meedoet en de test ook inderdaad ondergaat, en hij schrijft er daarna ook behartenswaardige dingen over, die je weer verder aan het denken zetten.

Een mooi prikkelend boek dat je nog lang aan het denken houdt en dat je op sommige vlakken definitief op een ander spoor zal zetten, zeker als je nog kleine kinderen hebt die je sekseneutraal hoopt op te voeden.
Verrassend, meeslepend, humoristisch, maar vooral de ogen openend op een buitengewoon verfrissende manier. Een heerlijk boek.

• Sam Sommers – Wij zijn onze omgeving – Hoe situaties ons gedrag beïnvloeden – Maven Publishing – ISBN 978-9490-574376