de stem van indisch nederland
Als je geïnteresseerd bent in Tjalie Robinson zul je in antiquariaten moeten gaan snuffelen. Het enige boek van Jan Boon (zijn echte naam) dat nog in druk is, is het verzameld werk van Vincent Mahieu en het boekje Tjalie Robinson, de stem van Indisch Nederland, dat je kunt bestellen bij de stichting Tong Tong. Het gaat om een boekje met stukken over Robinson, en dan met name over de verschillende aspecten van deze Jan Boon/Tjalie Robinson/Vincent Mahieu.
Het lijkt er op dat lezers die de literaire kwaliteiten van Vincent Mahieu kunnen waarderen niet veel oog hebben voor de speciale kwaliteiten van Tjalie Robinson. Dat vind ik wat vreemd, want ik vind bijvoorbeeld de romans van naamgenoot Louis Paul Boon net zo sterk als de Boontjes, de korte dagelijkse krantenstukjes. Ze zijn niet vergelijkbaar, maar elk stukje ademt geniaal schrijverschap, en dat geldt ook voor de teksten van Jan Boon in al zijn gedaantes.
Tjalie Robinson had opvattingen die in deze tijd weer behoorlijk actueel lijken te worden. Zo vond hij dat het Indische een onlosmakelijk onderdeel vormde van de Nederlandse cultuur en geschiedenis. En dat het Indische een eeuwenoude, levende mestiezencultuur was, verwant aan mengculturen elders in de wereld. Indo-zijn betekende voor hem niet “half-half”, maar juist het bezitten van een dubbele bagage. Het beste van twee werelden, twee culturen, twee tradities. Hij vond nadrukkelijk dat mengculturen een belofte inhouden. Een opvatting waar we tegenwoordig ook verder mee zouden kunnen komen, lijkt mij.
Al met al was Jan Boon alias Tjalie Robinson alias Vincent Mahieu een van de beste Nederlandstalige schrijvers die ik ken, en als je begint hem te lezen krijg je een soort gretigheid die ik alleen bij de echt grote schrijvers krijg – dan wil ik ook álles lezen van zo’n schrijver, en ook over die schrijver.
Uitgeverij Moesson schijnt enkele heruitgaven voor te bereiden, waaronder een boekuitgave van de columns die Boon onder het pseudoniem Knouff in de jaren vijftig publiceerde in de Nieuwe Courant. Bovendien is Wim Willems bezig met een biografie van de schrijver. Ik hoop nog steeds op een fraaie heruitgave van alle Piekerans-stukjes, en dan liefst net zo mooi uitgegeven als het verzameld werk van Vincent Mahieu.