Een Bommelse kijk op de kredietcrisis, dat is de ondertitel geworden van Marten Toonder’s Bommelverhaal De Bovenbazen, dat in een goedkope pocketeditie opnieuw werd uitgebracht. Een slimme zet, want het krankzinnige verhaal van de tien bovenbazen, die vrijwel alles in de wereld bezitten en alles bepalen leek toendertijd wellicht nog al te grotesk, met de huidige kredietcrisis en onze huidige kennis van de verdeling van de rijkdom in de wereld lijkt de stripachtige uitvergroting van Toonder ineens veel minder krankzinnig dan bij verschijning in 1963.

Toonder blijkt in dit verhaal waarlijk visionaire gaven te hebben gehad, want de manier waarop hij beschrijft hoe er na het overhalen van een hendel een verplaatsing van kapitaal plaatsvindt die niemand kon tegenhouden doet wel heel sterk denken aan de beurskoersen die nog niet zo heel lang geleden kelderden toen computers op eigen houtje aandelen gingen dumpen omdat hun programma’s de recente ontwikkelingen niet begrepen.

En als huisbediende Joost zijn spaargeld op de beurs verliest en heer Ollie hem financieel te hulp wil schieten wordt hem dat verboden door een van de Bovenbazen, want schenkingen aan onvermogenden zou de geldmarkt in gevaar brengen. Dat doet wel erg aan het IJslandse debâcle denken, niet?

De Bovenbazen gaat niet alleen over die paar families die financieel de macht hebben in de wereld, de Rockefellers, de Rothschildts en anderen, maar het gaat ook over onze consumptiemaatschappij, en over de natuur, die verwoest wordt tot tevredenheid van de bovenbazen, want dan komt er terrein voor bebouwing vrij. Duurzaamheid vinden ze maar niks: “Er moet versleten en verbrand worden. Verteerd en weggegooid. Anders wordt er niet verdiend.”

Cynisch? Misschien. Maar de werkelijkheid begint zo langzaamaan beangstigend veel op de wereld van de bovenbazen te lijken. Een paar van Toonders voorspellingen zijn nog niet uitgekomen tot nu toe. Maar om te weten welke zul je het boekje zelf moeten aanschaffen en lezen.

• Marten Toonder – De Bovenbazen – Een Bommelse kijk op de Kredietcrisi – De Bezige Bij – € 7,50 – ISBN 978-9023-455844