
joost swarte ontvangt de marten toonderprijs 2012
Joost Swarte is de derde winnaar (na Jan Kruis en Peter Pontiac) van de Marten Toonderprijs, een oeuvreprijs voor een Nederlandse striptekenaar. De uitreiking vond plaats tijdens het Stripfestival Breda in de Grote Kerk van Breda. Tekenaar Wasco las, omdat hij ook in de jury zat, het juryrapport voor, waaruit vooral bleek dat ze simpelweg niet om Joost Swarte heen hadden gekund. Iemand met zo’n oeuvre…
Jan Kruis voerde als vorige winnaar nog een mooi stukje stripverhaal op door onbedoeld grappig met een microfoon te staan hannesen, Swarte kreeg van collega’s als extraatje een ingenieuze koffer met allerlei laatjes vol verrassingen, waar hij zichtbaar zeer verrukt mee was, en hij verraste de zaal met een opmerkelijk dankwoord in de vorm van twee brieven.
De eerste brief was gericht aan Evert Gerardts en Leny Swalve, de twee drijfveren van Tante Leny Presenteert, het “andere” underground-stripblad dat in de jaren zestig de Nederlandse stripwereld op de kop zette, en waarin Joost Swarte’s eigen tijdschriftje Modern Papier op een bepaald moment opging. Een klein eerbetoon aan twee mensen die in de begintijd van de volwassenwording van de strip hun nek durfden uitsteken.
De tweede brief was nog opmerkelijker en gericht aan Marten Toonder en bevatte niet alleen de bekentenis dat Swarte zelf niet echt veel heeft met het werk van Toonder, maar hij vermeldde ook dat Toonder niet bijster gecharmeerd was van het werk van Swarte en zijn generatiegenoten, en dat hij dat ook zeer nadrukkelijk had laten blijken.
Toch ben ik niet bang dat Toonder zich zal omdraaien in zijn graf, eerlijk gezegd. Ik heb wel het vermoeden dat Swarte en Toonder zich in een volstrekt ander “humor-universum” bevinden, en ik wil bij deze dan ook wel bekennen dat ik me persoonlijk duidelijk meer thuis voel in het universum van Swarte.
Overigens vertelde Swarte later dat het hem opviel dat de wereld van de striptekenaars over het algemeen een heel vriendelijke wereld is, zonder haat en nijd of achterbaksigheden – men waardeert elkaar over het algemeen zeer en laat dat ook blijken.
Het geld dat bij de prijs hoort zal worden besteed aan het digitaliseren van al zijn tekeningen, heeft Swarte besloten. De plechtigheid werd op een heerlijke manier opgeluisterd door Fay Lovsky en haar trio, met onder meer een zingende zaag als opwarmer en Appelation Controlee als afsluiter, met “Vive Joost Swarte” als definitieve afsluiter, waarna een staande ovatie van de volle kerk volgde.
© uitnodiging Joost Swarte