Dit jaar, 2019, viert Joost Swarte zijn vijftigjarig jubileum als illustrator, ontwerpen en architect met een tentoonstelling in de Kunsthal in Rotterdam. Die tentoonstelling werd geopend op zaterdag 14 september met een praatje van een interim-directeur die duidelijk geen idee had wie hij in huis had gehaald en van architect Francine Houben, waarmee Swarte in het verleden heeft samengewerkt. Dat verhaal spitste zich uiteraard toe op het werk dat Swarte deed voor het ontwerp voor de Toneelschuur in Haarlem (bij de opmerking dat daar de ingang wél gemakkelijk te vinden was schoot de hele zaal van vele honderden genodigden spontaan in de lach, want de Kunsthal is een berucht gebouw als het om toegankelijkheid en bezoekersvriendelijkheid gaat).

De titel van de tentoonstelling is Joost Swarte Overal, en het geeft dan ook een mooie dwarsdoorsnede van zijn werk, vanaf het prille begin in de jaren zeventig, toen hij als “underground”-striptekenaar zijn eigen blaadje Modern Papier begon en ook voor het andere Nederlandse undergroundblad, Tante Leny Presenteert, tekende, tot en met zijn werk voor The New Yorker. Daartussendoor opereerde hij internationaal, onder meer in het Franse stripblad Charlie Mensuel (waarmee hij internationaal doorbrak), in Art Spiegelman’s Amerikaanse blad Raw, het Belgische HUMO, maar hij maakte ook strips voor kinderbladen als Okki en Jippo.

Maar het werk waaiert veel meer kanten op – er worden spectaculaire platen- en cd-hoezen ontworpen, postzegels, affiches, hij maakt schitterende zeefdrukken, er worden boeken geïllustreerd (Nescio!) hij ontwerpt zijn eigen bril, de Toneelschuur, een huis in Amsterdam, glas-in-lood-ramen, enzovoorts.

Als men het over het werk van Swarte heeft gaat het heel vaak over de Klare Lijn, een term die hij ooit zelf introduceerde om het werk van Hergé, de schepper van Kuifje, te omschrijven. Toch zouden we Swarte tekort doen als we het alleen over die heldere tekenstijl zouden hebben, want een van de sterkste kanten van Swarte is vooral ook zijn kleurgebruik, dat fenomenaal is. Zijn kleuren zijn altijd bijzonder, altijd goed en meestal zelfs adembenemend. Dat valt op deze overzichtstentoonstelling des te meer op omdat er een groot aantal zeefdrukken te zien is. Kijk daar maar eens goed naar. Een tentoonstelling met ook veel schetsen, werk dat je normaal nooit ziet en een heel breed spectrum. Een absolute aanrader.

• Joost Swarte Overal – Kunsthal Rotterdam – 14 september 2019 – 20 januari 2010

© Joost Swarte