De boekenezel van Córdoba is een fabel en een historische vertelling inéén, over het Andalusische schiereiland in de tiende eeuw, waar de hoofdstad Córdoba het centrum van de toenmalige wereld was, met een regerende kalief die wetenschap, kunst en cultuur uitermate belangrijk vond en die een enorme bibliotheek had opgebouwd die geleerden van overal trok, het was een kenniscentrum waar boeken vanuit alle culturen werden vertaald en gekopieerd. De bibliotheek bestond uit meer dan vierhonderdduizend titels en er werkten zo’n vijfhonderd mensen.

Het verhaal speelt zich af in 976 als na de geheimzinnige dood van de kalief een omslag plaatsvindt. De grootvizier schermt de minderjarige troonopvolger van de buitenwereld af, terwijl hij zelf alle macht naar zich toetrekt. Het album begint met de vernietiging van de bibliotheek door religieuze fanatici die alle zogenaamde godslasterlijke geschriften op brandstapels gooien, en dat is vrijwel de gehele bibliotheek.

De bibliothecaris Tarid, een eunuch, slaagt er in enkele zeldzame boeken te redden en probeert die samen met de slavin Loebna en de zwerver Marwan in veiligheid te brengen met behulp van de weerspannige ezel van Marwan. Tarid en Loebna proberen Marwan onderweg uit te leggen waarom de boeken zo belangrijk zijn, terwijl Marwan de andere twee soms met praktische zaken weet te redden.

De boekenezel van Córdoba is een aanklacht tegen onverdraagzaamheid, tegen godsdienstwaanzin, tegen machtshonger, en tegelijk een pleidooi en een liefdesverklaring aan het boek, verpakt in een spannende avonturengeschiedenis. De geschiedenislessen krijg je er dan nog gratis bij, soms als komische terzijdes, want er zit ook bijzonder veel humor in het boek. Dat klinkt misschien alsof het een chaotisch boek is, maar niets is minder waar, zelfs de terzijdes (de drie vertellen elkaar en passant hun eigen levensverhalen bijvoorbeeld) passen vloeiend in helt lopende verhaal.

Een verbluffende prestatie, want het verhaal over de boekenezel is meteen ook een fabel voor onze tijd, met veel humor en vaart gebracht, en geweldig getekend. Een meesterwerk!

• Lupano & Chemineau – De Boekenezel van Cótdoba – Standaard Uitgeverij – 264pp HC – € 35.-