
de toonder animatiefilms - jan-willem de vries - boek met dvd
Het verrassende van het vuistdikke boek De Toonder Animatiefilms zit hem voor een deel in het verraderlijke van de titel van het boek, want tijdens het lezen, en vooral tijdens het bekijken van de films en filmpjes op de bijgeleverde dvd, wordt al snel duidelijk dat Marten Toonder, als je het over de animatiefilms hebt, gerust de Walt Disney van Nederland genoemd kan worden, want zelf had hij in de meeste gevallen maar bar weinig te maken met het ontstaan van al die films.
Nu was het al bekend dat hij zijn tekenwerk ook al regelmatig uitbesteedde, maar bij de teken- en animatiefilms is de naam Toonder vooral de naam van het productiebedrijf, en als je denkt dat er alleen Tom Poes en Ollie B Bommelfilms gemaakt werden word je hier buitengewoon aangenaam verrast, want de productie was niet alleen veelzijdig, maar ook van vaak hoge kwaliteit en soms verrassend vrij.
Er zijn ook behoorlijk wat reclamefilmpjes te vinden op de dvd, van (zeker in de beginperiode) nogal knullig en gedateerd en daardoor ook weer charmant ogende poppenfilmpjes tot en met snelle tekenfilmpjes, maar de vrije films zijn verreweg het interessantst, zoals De Gouden Vis, een wonderbaarlijk mooie, verstilde tekenfilm met prachtig Oosters tekenwerk, magnifiek subtiel kleurgebruik en een nogal vaag Oosters filosofisch verhaal. Het mooie aan het boek is dat alle mensen die verantwoordelijk zijn voor al dat moois nu ook hun plek in de tekenfilmgeschiedenis krijgen, en dat je de nodige foto’s te zien krijgt van tekenaars en inkleurders aan het werk, van schetsen, van afgekeurde schetsen, van voorstellen, van storyboards, terwijl van elke belangrijke film ook het hele achtergrond- en ontstaansverhaal verteld wordt.
Dat is al interessante kost voor iedere strip- en tekenfilmliefhebber, maar wat dit boek helemaal afmaakt is de bijgeleverde dvd, waarop je het eindresultaat kunt bewonderen, en waar bovendien allerlei verbazingwekkende filmpjes staan als Metrographic, wat wel een vrije improvisatie lijkt van een tekenaar die gewoon voluit zijn gang kan gaan. Dat zijn verbazingwekkende juweeltjes die ik niet bij Toonder had verwacht, moet ik eerlijk bekennen. Hij gaf zijn tekenaars dus blijkbaar veel meer speelruimte dan je van zo’n commercieel man zou verwachten.
En zo blijkt de dvd een aangename schatkist vol van dit soort verrassende juweeltjes te zijn, aangevuld met een magnifiek boek, bomvol illustraties en mooie verhalen. Terwijl uiteraard de klassiekers als Als je begrijpt wat ik bedoel niet ontbreken. Een aanrader.
-
Jan-Willem de Vries – De Toonder Animatiefilms – met voorwoord van Eiso Toonder – met dvd – Silvester Strips – ISBN 978-90-5885-750-7 –
Pamela Mack, die verantwoordelijk was voor het buitengewoon subtiele kleurgebruik in De Gouden Vis
Boven: achtergrond van Ben van Voorn voor “Als je begrijpt wat ik bedoel”, Toonders avondvullende Tom Poes- en Bommelfilm, onder een achtergrondsuggestie van Alan Standen voor dezelfde film.
Layouttekening van het huisje van Tom Poes voor Als je begrijpt wat ik bedoel.