
erwin olaf
Erwin Olaf demonstreert met zijn laatste boek heel mooi een theorie van de Groninger professor Douwe Draaisma, die beweert dat een mens meer bepaald wordt door zijn leeftijd dan door zijn karakter. Olaf maakte toen hij jonger was vooral shockeerfotografie, waarin hij probeerde iemand als Robert Mapplethorpe nog te overtroeven. In zijn laatste fotoseries is het shockeffect vrijwel verdwenen, maar er zijn twee constantes in zijn werk aan te wijzen die gelukkig nog steeds aanwezig zijn.
Om te beginnen maakt Olaf altijd prachtige foto’s. Niet alleen technisch tot in de puntjes perfect, maar ook weet Olaf altijd perfect de sfeer neer te zetten die hij voor ogen heeft. Die sfeer is in deze series gebaseerd op het werk van de kunstenaar Norman Rockwell, die in de decennia rond de jaren vijftig de Amerikaanse tijdschriften domineerde met zijn zeer Amerikaanse, warme, sympathieke, grappige portretten van vooral het Amerikaanse platteland. Alleen zet Olaf hier een melancholieke Rockwell neer, met in zichzelf gekeerde mensen. Veel vrolijkheid is hier niet te vinden, maar de sfeer van het Amerikaanse platteland in de jaren vijftig weet Olaf perfect te pakken.
Een tweede constante, die overigens mooi aansluit bij de aanpak van Rockwell, is dat Olaf nooit kiest voor standaardmodellen, of standaardschoonheid. Dat zou je misschien niet denken als je naar de mooie jonge vrouw op het omslag kijkt, maar Olaf heeft een opmerkelijk talent om modellen te kiezen die niet “mooi” zijn, maar zeker wel interessant, en soms ook ronduit intrigerend. Er staat een serie in het boek van een groep rond een tafel, met een man met enorme flaporen. Een prachtige kop, maar er zijn niet veel fotografen die zo’n man zullen uitkiezen voor een fotosessie. Olaf heeft altijd intrigerende mensen voor de camera. Bijzonder.
De foto’s in het boek zijn goed tot in de allerkleinste details. De planten, de meubels, de kleuren, het licht, het is allemaal precies goed.
Achterin het boek is een dvd te vinden met korte films, waarin we een aantal foto’s terugvinden. Dan wordt soms duidelijk waarom mensen op de foto staan zoals ze er staan, en waar de melancholie en het wachten vandaan komen. Het tast de stilte en de kracht van de foto’s absoluut niet aan, want die korte films stralen dezelfde ingetogen melancholie uit. Dat Erwin Olaf geen vrolijke jongen is, dat wordt wel duidelijk, maar hij heeft hier wel een indrukwekkend mooi boek afgeleverd, waar je stil van wordt.
-
Erwin Olaf – Erwin Olaf – Aperture Foundation – ISBN 978-1-59711-061-7
Still from Le Dernier Cri (The latest fashion), 2006
The Hairdresser’s, 2004, (Rain)
The Classroom, 2005, (Hope)
The Boardroom, 2004 (Rain)
© Erwin Olaf, from Erwin Olaf (Aperture, 2008)