
verner soler vrin thuis door de lens van een emigrant
Verner Soler groeide op in een klein dorp, Vrin, in de Zwitserse Alpen. In 1990 vloog hij met een visum voor zes maanden naar Los Angeles, maar die zes maanden werden een jaar, en dat jaar werd nog een jaar tot hij meer dan dertig jaar later moest constateren dat hij een emigrant was.
Tijdens zijn bezoeken aan zijn dorp fotografeerde hij de mensen en de landschappen die hem dierbaar waren. Die foto’s zijn voor hem fragmenten van een andere wereld dan die waarin hij elke dag leeft en tegelijk laten ze de liefde zien voor de plek die hij altijd als thuis zal voelen.
Vrin – Home through an Emigrant’s lens laat de foto’s zien die hij tussen 1992 en 2022 maakte en het boek is op een aangrijpende manier doordenkt van heimwee. Op elke bladzijde proef je de intense liefde voor de mensen die hij achterliet – zijn ouders, die inmiddels in de negentig zijn en die zich dankzij zijn zussen die vlakbij wonen nog goed kunnen redden, maar ook vrienden, ooms, buren.
Er is ook een foto waarop je ziet hoe zijn vader zijn oom’s haren knipt. In de begeleidende tekst (in het hart van het boek zit een uitgebreid tekstgedeelte) lees je dat er geen kapper in het dorp was en dat pa dan maar zelf begon met knippen. Dus op zondag, na de kerk, werd de oom door pa geknipt, en tante zegt dan: “moet je dat nou fotograferen?” En als kijker denk ik: Ja, gelukkig wel!
Zo heeft Soler oog voor juist de kleine dingen die het leven de moeite waard maken en wijst hij ook en passant op details als het geluid van het scherpen van de zeis met de hamer, dat meteen een hele tijd terug brengt. Maar ook de intense tevredenheid van een kop koffie en versgebakken brood komt langs, en het immense berglandschap.
De teksten werden geschreven in het Engels (de nieuwe taal van Soler), het Duits (de officiële taal van dit deel van Zwitserland) en het Retoramaans (de taal die in het dorp gesproken wordt), en het opmerkelijke is dat die drie teksten steeds van elkaar verschillen. Ik kan het Engels en het Duits goed met elkaar vergelijken, en dan lees ik toch echt andere bijschriften bij de foto’s, wat het boek nog intrigerender maakt dan het door de foto’s alleen toch al is.
Landschap, mensen, dieren, en zijn geweldige oog voor detail maken dit een indrukwekkend boek dat verder gaat dan alleen maar pure nostalgie of heimwee. Om verder te komen als “creative director” en fotograaf moest hij wel weg uit dat kleine bergdorp, maar dat de liefde voor Vrin Verner Soler nooit verlaten heeft maakt hij met dit magnifieke boek wel heel erg duidelijk.
Dat maakt het op een bijzondere manier bijna een aangrijpend boek, want je realiseert je dat een emigrant meer verliest dan je wellicht zou denken. Je voelt met deze emigrant mee, en dat is een indrukwekkende ervaring.
- Verner Soler – Vrin – Home through an Emigrant’s Lens / Flüchtige Heimat / Bandunar e mai scar dar – Scheidegger & Spiess – € 47,99
- Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Vrin – Home through an Emigrant’s Lens

De teksten zijn in drie talen, Engels, Duits en Retoromaans, en elke tekst wijkt iets af van de andere. Het gaat nooit om exacte vertalingen, wat het boek nog fascinerender maakt dan het al is.

Bessen schoonmaken

Het scherpen van de zeis moet met de hamer gebeuren, en kan niet alleen in het veld met een steen gedaan worden. Het specifieke geluid dat erbij hoort “tak tak tak” brengt een hele tijd terug.

Het mortuarium is net als alle andere huizen in het dorp van hout, maar net als de kerk witgeschilderd, omdat het een plek tussen leven en dood is.

De naam van de fotograaf en schrijver staat onder het boek… Het witte streepje in het midden is het tekstgedeelte, dat iets smaller is dan de twee fotogedeeltes van het boek.
© Foto’s en teksten Verner Soler 2024 Scheidegger & Spiess