In 1955 bracht Bertolt Brecht het boek Kriegsfibel uit, waarin hij foto’s uit de beide wereldoorlogen van vierregelige gedichten voorzag. Een indringend anti-oorlogsboek.

Adam Broomberg en Oliver Chanarin zagen de actualiteit en de urgentie van dat boek en haalden er foto’s van de “war on terror” bij, die ze met de foto’s van Brecht uit die twee wereldoorlogen gingen combineren.

Dat leverde een schokkend boek op, War Primer 2, dat in 2011 in een beperkte hardcover oplage werd uitgebracht, maar in 2018 door uitgeverij MACK ook als paperback.

Het schokkende aan het boek is niet zozeer dat er niets veranderd lijkt, of dat het boek van Brecht niets aan actualiteit heeft ingeboet, nee, het schokkende is dat je je door die combinatie van foto’s realiseert dat de situatie in veel opzichten alleen maar erger is geworden.

Als je de foto’s van Abu Grabi terugziet naast de foto’s van de wereldoorlogen, en je realiseert je dat de geschiedenis zich niet gewoon herhaalt, maar dat de “goeden” zich momenteel op een manier misdragen zoals we ons dat nooit hadden kunnen voorstellen.. Guantanamo Bay is nog steeds niet dicht, en Trump vindt waterboarden iets voor watjes. Dat gaat, als je dit boek doorkijkt, alle bevattingsvermogen te boven.

Dit is een boek dat niet geschikt is voor tere zieltjes, want het is, zoals ik al zei, een schokkend en confronterend boek. En een effectief anti-oorlogboek, wat mij betreft. Een boek waar ik heel erg stil van word.

• Adam Broomberg & Oliver Chanarin – War Primer 2 – MACK – ISBN 9781912339143
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: War Primer 2