Christian Vogt is een fotograaf die al bijna een halve eeuw verrast met opmerkelijke fotografie. Vogt kun je vaak eerder als kunstenaar dan als fotograaf aanmerken, want hij is iemand die de fotografie als middel gebruikt om zijn ideeën over het voetlicht te brengen, om je beter te laten kijken of om filosofieën zichtbaar te maken. Hij ontwikkelde daarbij zijn volstrekt eigen beeldtaal, die wisselt naargelang wat hij vertellen wil.

The longer I look is de eerste monografie van deze kunstenaar/fotograaf, en het geeft een verbluffend overzicht van bijna vijftig jaar conceptuele fotografie. Niet meteen terugdeinzen bij die term, want de foto’s van Vogt zijn vaak ook humoristisch en zeker niet ingewikkeld of moeilijk te begrijpen. Er is alleen een beetje aandacht voor nodig.

Ik laat hier vooral een paar voorbeelden zien uit wat recente series, maar de oudere reeksen foto’s zijn minstens zo indrukwekkend en fascinerend. Een serie foto’s van mensen die met hun ogen dicht gefotografeerd werden bijvoorbeeld – de een ontspant meteen, de ander vindt dat juist duidelijk heel ongemakkelijk.Of zijn serie Battlefields, wat Armando aanduidde met “schuldig landschap” – plekken waar ooit een oorlog werd uitgevochten, maar waar nu bijvoorbeeld onschuldig ogende woonwijken zijn verrezen.

Het is bij Vogt dus vaak wel zinnig om de titel of het bijschrift bij een foto te lezen, want achter een simpel ogend plaatje blijkt vaak een heel verhaal schuil te gaan. Dat komt het sterkst naar voren in zijn reeks Photographic Notes, die hij sinds 1981 bijhoudt. Foto’s met vaak een handgeschreven commentaar eronder, zoals “Paul wordt boos als hij iets niet begrijpt” bij een boek dat helemaal verkreukeld is. Het is dan niet zo ingewikkeld om de rest van het verhaal erbij te bedenken.

Vogt geeft vaak alleen maar hele kleine duwtjes, waardoor je vanzelf beter gaat kijken, en dat is ontzettend leuk. Je wordt als kijker door deze fotograaf duidelijk serieus genomen, en je moet dus zelf ook veel doen, en veel “tussen de regels door lezen” als het ware. Dat maakt deze monografie tot een waar kijkfeest, want Vogt weet je telkens weer op een andere manier te verrassen en uit te dagen om vooral even wat beter te kijken.

• Christian Vogt – The longer I look – Scheidegger & Spiess – ISBN 9783858817914
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: The longer I look