Soms dreigen kunstenaars of fotografen door de kieren van de geschiedenis te vallen en dreigt hun werk volledig uit zicht te verdwijnen tot er iets onverwachts gebeurt en er een herontdekking en herwaardering plaatsvindt. Gita Lenz was 92 toen ze moest verhuizen, en haar buurman die haar zou helpen schakelde een bevriende fotograaf in. Die had toevallig wat ruimte over om haar werk zolang op te slaan.

Het bleek om vele dozen met afdrukken van foto’s te gaan en verschillende dozen met negatieven, en verder veel correspondentie, fotoboeken, onontwikkelde films, gepubliceerde artikelen, gedichten – allemaal bewijzen van een rijk leven en een bijzondere persoonlijkheid.

De fotograaf die het werk onder zijn hoede nam, Gordon Stettinius, begon in 2006 met het ordenen van haar werk en het uitzetten van een tijdlijn van het leven van Gita Lenz. Lenz blijkt al in de jaren vijftig in grote fototentoonstellingen te hebben meegedraaid, onder meer Abstraction in Photography en The Family of Man, exposities waar de grote fotografen van die tijd, als Aaron Siskind en Edward Steichen, aan meededen.

Gita Lenz fotografeerde vooral New York, en ze maakte daar portretten van kinderen en van mensen in alle lagen van de bevolking, ze maakte foto’s die tegen het abstracte aanzaten, foto’s van etalages die soms, dankzij de weerspiegelingen, iets surrealistisch kregen, en ze maakte zo een bijzonder en veelzijdig portret van New York in de jaren veertig, vijftig en zestig.

Stettinius was zo onder de indruk van de foto’s en van de vrouw dat hij een uitgeverij oprichtte om een boek met haar foto’s te kunnen uitbrengen. Dat boek is er gekomen, en het is, zoals te verwachten was, prachtig en met liefde uitgegeven. Gita Lenz was, toen het uitkwam, honderd jaar oud en haar geheugen liet haar in de steek, maar ze reageerde nog wel op haar eigen foto’s. Ze heeft het boek en een tentoonstelling in New York nog mooi kunnen meemaken. Gita Lenz is op dit moment (januari 2011) nog steeds honderd jaar oud en woont ook nog steeds in New York.

• Gita Lenz – published by Candela Books