De stoomtrein is volkomen terecht uit het landschap verdwenen. De vervuiling, het onvoorstelbaar zware werk, het is goed dat het allemaal voorgoed verdwenen is. Maar als je foto’s bekijkt van die machtige stoomtreinen uit het verleden word je toch snel door nostalgische gevoelens overmand.

En dan zijn die nietige mannen naast, in en op die woeste reuzen van treinen ineens aandoenlijk, en vergeet je genmakkelijk hoe zwaar ze het hadden. Requiem for Steam, een boek met foto’s van David Plowden, is wat dat betreft een heerlijk boek. Je herleeft tijden die nooit terug zullen keren en kunt daar met een gerust geweten van genieten.

Want de foto’s zijn indrukwekkend. Je raakt onder de indruk van de kolossen, en je kunt je voorstellen hoe je ze zult missen als je in de buurt van een spoorlijn woonde waar ze regelmatig langskwamen. En net zoals mijnwerkers tegen beter weten in heimwee hebben naar die vreselijke mijn, zo kun je je ook voorstellen hoe de mannen die je op de foto’s ziet volledig verknocht waren aan hun eigen stoomlocomotief.

Het mooie aan het boek is dat je de treinen als nietige treintjes door een immens landschap ziet rijden, met hun enorme rookpluimen, maar dat je even later van dichtbij ziet hoe enorm en massief en overweldigend die treinen waren als je ernaast stond. Indrukwekkend.

Zo wordt je hier een bijzonder stukje spoorgeschiedenis voorgeschoteld, met niet alleen aandacht voor de treinen, maar ook voor de mensen die met die treinen leefden.

• Requiem for Steam – The Railroad Photographs of David Plowden – WW Norton – ISBN 978-0393-079081