Swissair Souvenirs is het tweede deel in een reeks boeken uit de collectie van de ETH-bibliotheek in Zurich. Het Swissair archief vormt binnen die bibliotheek een van de fascinerendste verzamelingen foto’s, omdat je hier niet alleen de geschiedenis van de Zwitserse vliegmaatschappij visueel krijgt voorgeschoteld, maar eigenlijk meteen ook de geschiedenis van de commerciële luchtvaart in de vorige eeuw.

Maar er is nog veel meer dat dit boek, dat een selectie uit dat Swissair foto-archief laat zien, zo interessant maakt. Het laat namelijk ook zien hoe “communicatie” of “PR” zich in een kleine eeuw heeft ontwikkeld, want hier krijg je te zien hoe Swissair zich presenteerde aan het publiek, en hoe er gecommuniceerd werd rond ongelukken en dergelijke. Fascinerend, en soms ronduit hilarisch.

Wat vooral opvalt is hoe gedateerd veel van die foto’s er uit zien en hoeveel onbedoelde humor je tegenkomt. De foto’s in de prospectus waarin Swissair laat zien welke bonbons ze aan hun gasten presenteren tijdens de vliegreis bijvoorbeeld, dat soort details werkt bij mij op de lachspieren.

De presentatie van de nieuwe werkkleding van de stewardessen is van alle tijden, maar het is wel interessant om te zien hoe het beeld verandert in de loop der jaren. Niet alleen van de kelding, maar ook het kapsel en zelfs de houding van de vrouwen.

Als je dit boek op deze manier doorbladert krijg je niet alleen een geschiedenis van Swissair te zien, maar ook een kleine visuele geschiedenis van Zwitserland, van communicatietechnieken, van de luchtvaart en van de emancipatie van de vrouw.
Kortom, een fascinerend boek.

• Swissair Souvenirs – ETH-Bibliothek No. 2 – Scheidegger & Spiess – ISBN 978-3-85881-359-6