Er is mij gevraagd mijn mening als kwaliteitsmanager eens samen te vatten. Wat de medische wereld nodig heeft is goed management. Het personeel daarvoor is er. Wat nodig is, is samenwerking tussen de managers en de artsen. Alleen op die manier kan het product zorg geoptimaliseerd worden.

Zoals het nu gaat is je reinste anarchie. Iedereen doet maar wat, kwaliteitscontrole ontbreekt en het zou mij een wonder lijken wanneer dit tot enige efficiëntie zou kunnen leiden. Het lijkt mij voor iedere organisatie van belang duidelijke doelen te hebben. Daarvoor moeten de neuzen natuurlijk wel dezelfde kant op wijzen. Een duidelijke leiding is daarbij onontbeerlijk.

Niks geen gedoe met maatschappen of dat soort jaren zeventig geneuzel. Met elke arts dienen duidelijke afspraken gemaakt te worden over diens te verwachten output. Het kan niet zo zijn dat mensen maar wat zitten te doen. Het moet na enige tijd voor een ieder duidelijk zijn waarop hij na een gegeven periode afgerekend kan worden.

Daarvoor zijn natuurlijk functioneringsgesprekken nodig. De managers bepalen daar samen met de dokters hoe zij hun expertise het beste kunnen aanwenden voor de zaak. Het kan heel goed zijn dat sommigen die nu toevallig goed zijn in organisatie vrijgesteld worden van zorgtaken. Flexibilisering, daar gaat het om. Mijn insteek is altijd dat iedereen het plezierig vindt binnen een duidelijk gestructureerde werkomgeving te verkeren.

Duidelijke opdrachten, duidelijke tijdspaden, duidelijke afrekeningspunten. Een belangrijk hulpmiddel daarbij is de balanced score card. Iedere dokter kan daarin met zijn manager overeen komen waar zijn prioriteiten in de komende periode zullen komen te liggen. Voor een organisatie als geheel is het van levensbelang de core activities te bepalen.

Wat doen we met z’n allen zelf, wat moeten we outsourcen. En bovenal welke vorm willen we daarop leggen. Als je van scratch af aan moet beginnen is het natuurlijk een ander verhaal. Je kunt overwegen in het begin de beheersstructuur wat lichter te maken. Bepaal die optimale schaalgrootte. Wanneer daarbij disciplinegroepen doorsneden moeten worden zeg ik : doen.

Kijk, wat ingekaderd is, hoeft dat wat mij betreft niet te blijven. Het gaat uiteindelijk om die activiteiten naar die klanten toe. Maar, zeg ik altijd, blijf letten op die core activities, zijn die wel research based? Dat betekent niet dat voor alles en nog wat centrale aansturing nodig is. Het hoeft niet zo te zijn, dat alle aansturing vanuit centraal gecontroleerd wordt, ook in lagere echelons kunnen kwaliteitscontrolepunten worden geëntameerd.

Managen is delegeren. Kijk, als je alles zelf wilt doen wordt je iets met duizend poten die allemaal een andere kant op willen. Zo kom je nergens. Bepaal samen wat de structuur van je kwaliteitsoutput is en zet dat scherp door. Het kan zijn dat je daarvoor een extern klankbord nodig hebt. Organiseer dat. dat hoeft helemaal geen langdurig traject te zijn.

Ook hier zijn uitgeschreven protocollen volstrekt onmisbaar. Ik zeg weleens tegen ziekenhuizen, schrijf dat nou uit, dan weet iedereen precies waar hij zich aan te houden heeft. Wanneer je zo’n inkadering niet scherp doorzet gaat iedereen maar zo’n beetje op eigen houtje aan de slag. Dan krijg je een soort jaren zestig anarchie. En we hebben gezien waar dat toe leidt.

Het is makkelijk genoeg. Begin nou samen te bepalen wat je missie in dit ziekenhuis is. Beschrijf dat. Formuleer dat Mission Statement. Individualiseer dat naar de zorgwerkers toe. Laat zien waarop afgerekend wordt en binnen welk tijdspad. Managen is niet moeilijk. Managen is vastleggen, afspraken maken, delegeren, afrekenen.

Het kan niet zo zijn dat een organisatie niet duidelijk vanuit de top aangestuurd wordt, vanuit een duidelijke visie op dat stuk kwaliteit dat geleverd moet worden in deze steeds bewegende markt. Dat geldt ook voor ziekenhuizen. Een bedrijfsmatige aanpak, een transparante hiërarchische structuur, duidelijke eisen, en een voortdurende kwaliteitscontrole naar de klanten toe, daar gaat het om.