Volgens de Mexicaanse filosoof Ivan Illich hebben in onze westerse wereld de artsen de rol van de priesters overgenomen. De nieuwe god heet gezondheid. Het verrichten van handelingen die de gezondheid in gevaar kunnen brengen zijn de nieuwe zonden. Sommige zonden hebben de machtswisseling overleefd. Luiheid, vroeger des duivel’s oorkussen, heet nu slecht voor hart en vaten. Hetzelfde geldt voor gulzigheid. Overspelige vrouwen moesten volgens de oude woestijngodsdiensten gestenigd worden. Tegenwoordig worden zij gemaand vooral veilig te vrijen omdat anders vreselijke aandoeningen hun deel zullen zijn.

In de woestijn was bloot rondlopen dodelijk. Sluiers en hoofddoekjes zijn daarom nog steeds populair in de Islam. Overigens moesten vrouwen zich in het begin van de vorige eeuw ook niet met onbedekt hoofd of blote armen in de kerk wagen. Het is niet ondenkbaar dat de nieuwe campagne van het Koningin Wilhelminafonds rechtstreeks teruggaat naar deze zonden uit de woestijntraditie. Dit rijke collectebusfonds, dat ondanks de ingezamelde miljarden nog geen enkel resultaat geboekt heeft bij het terugdringen van kanker, financiert nu een modeshow. De ZON!fashion Show.

Deze modeshow is vooral gericht op jonge meiden. Die willen nog wel eens in de zon liggen en dat is zondig. Het fonds oreert in een persbericht: “Veel van hen beschouwen een gebruinde huid als schoonheidsideaal en gaan voorbij aan het risico van teveel zonnen.” In de modeshow zullen “tien designers hun nieuwste creaties laten zien, speciaal ontworpen om meiden op ideeën te brengen voor zonkoelende en zonwerende zomerkleding”.

De imams van het Koningin Wilhelminafonds willen geen blote meiden in de zon. Dat leidt licht tot zonde. Om de meisjes daarvoor te behoeden kan een jokkentje geen kwaad. Dreigden de priesters vroeger met hel en vagevuur, tegenwoordig wordt zonde bestraft met kanker. In het geval van bloot in de zon, huidkanker. De overeenkomst gaat nog verder. Aan het bestaan van hel en vagevuur wordt momenteel zelfs door de paus getwijfeld. Het verband tussen zonnebaden en fatale huidkanker heeft net zo’n waarheidsgehalte.

Er zijn drie soorten huidkanker. Twee soorten daarvan, het basalioom en het spinalioom, komen het meest voor. Samen zijn ze goed voor zo’n negentig procent van alle vormen van huidkanker. Ze worden vooral bij oude mensen aangetroffen op huid die veel in de zon is geweest. Meestal in het gezicht. Na behandeling door een dermatoloog zijn zulke patiënten geheel genezen. Uitzaaiingen komen vrijwel nooit voor.

De vorm van huidkanker waar het Wilhelminafonds tegen predikt is het melanoom. Dat zijn kankergezwellen die ontstaan uit een moedervlek. Bij blanke mensen vooral op huidgebieden die zelden de zon zien. Gelukkig is deze vorm van kanker zeldzaam. De kans er voor je vijfenzestigste aan te overlijden is ongeveer 1 op 1000. Deze cijfers zijn de laatste twintig jaar stabiel. Sommige onderzoekers geloven dat er verband is tussen het krijgen van een melanoom en ernstige zonverbrandingen als kind. De belangrijkste factor bij het ontstaan is echter genetisch. Veel melanomen in de familie verhoogt het risico aanzienlijk.

Het is onwaarschijnlijk dat zo’n grote kankerbestrijdingsorganisatie niet van deze wetenschappelijke feiten op de hoogte is. Het lijkt erop alsof ze in haar strijd tegen de nieuwe zonden inspiratie ontleend heeft aan het gevecht tegen genot in al haar vormen waar de oude religies steeds mee doende waren. Vandaar: “Geniet van de zon, maar maak

’t niet te gek”.