
oppervlakkig - door peter bügel
Drie maanden oude baby’s kunnen het al: onderscheid maken tussen mooie en lelijke gezichten. Ze kijken aanmerkelijk langer naar aantrekkelijke hoofden. Het werkt ook andersom, ouders zijn veel aardiger tegen mooie dan tegen lelijke pas geboren baby’s.
Wanneer volwassenen elkaar voor het eerst zien geven ze onmiddellijk en automatisch een aantrekkelijkheidswaarde aan de ander. Uit psychologisch onderzoek blijkt dat daarvoor maar een zesde seconde nodig is. De oordelen die in dat korte tijdsbestek gevormd worden, blijven na langere beschouwing onveranderd.
In haar boek:
“Survival of the Prettiest: The Science of Beauty“, beschrijft de Amerikaanse psychologe Nancy Etcoff de verreikende consequenties van deze gang van zaken. Zowel vrouwen als mannen die aantrekkelijk gevonden worden hebben daar veel baat bij. Ze vinden gemakkelijker een partner en hun werkvooruitzichten zijn beter. Zelfs is uitgezocht dat aantrekkelijke misdadigers kunnen rekenen op mildere rechterlijke vonnissen.
Toen 75 mannelijke studenten foto’s te zien kregen van vrouwen van verschillende aantrekkelijkheidsgraad, en hen gevraagd werd wie ze wel wilden helpen verhuizen, geld wilden lenen, uit een brandend gebouw wilden redden, bloed wilden doneren of zelfs voor wie ze een nier zouden willen afstaan, bleken ze dat vooral voor de attractieve exemplaren te willen. De enige uitzondering was er geld aan lenen.
Schoonheid bestaat uit uiterlijke kenmerken die jeugd, vruchtbaarheid, goede gezondheid en goede constitutie verraden. Symmetrie zou een teken van goede genen zijn en een gave huid zou op een levensgeschiedenis zonder ernstige ziekten wijzen. Een smalle taille en bredere heupen duiden bij vrouwen op vruchtbaarheid en een jeugdig uiterlijk wordt tenslotte alom nagejaagd.
In onze ouder wordende bevolking is dit een reusachtige groeimarkt. Opvallend is bijvoorbeeld de toename van het aantal ‘esthetische operaties’. Getallen uit de V.S. laten een verdubbeling van dit soort ingrepen zien in de laatste vijf jaar. Vorig jaar onderging ongeveer een miljoen vrouwen in de Verenigde Staten operaties waarbij de gelaatshuid werd opgespannen, oogleden gecorrigeerd, of vet werd weggezogen.
Het oudere feministische standpunt, dat vrouwen geïndoctrineerd werden om er jeugdig uit te zien om de beurzen van de mannelijke dokters te spekken lijkt verlaten. In het nieuwe feminisme is sprake van empowerment, vrouwen nemen de regie over het eigen lichaam zelf in handen, ze zijn baas over eigen uiterlijk.
Maar ook mannen beginnen voorzichtig de cosmetische chirurgiemarkt te verkennen. Vorig jaar lieten honderdduizend zich helpen in de VS. Twee keer zoveel als in 1992. De oudere algehele verjongingskuren voor mannen, met implantatie van apenballen, zijn gelukkig zo goed als verlaten.
Mooi kan overigens niet jong genoeg zijn. Toen een computerprogramma dat leeftijden schat aan de hand van gezichtsafmetingen geladen werd met de covergirls van Vogue en Cosmopolitan, hield het ze op zes of zeven jaar. Wanneer dat impliciet het huidige schoonheidsideaal is, lijkt pedofilie de norm.