Criminele organisatie
De Rooms-katholieke kerk is een criminele organisatie, vergelijkbaar met de Maffia of een maffiose staat zoals Noord-Korea. Daarmee wil ik niet beweren dat elke Rooms-katholiek een crimineel is. De organisatie is crimineel, niet iedereen die deel uitmaakt van die organisatie.

Het ware geloof
Ik ben geboren in een katholiek gezin. Mijn hele familie was katholiek. Als kind ging ik elke zondag met mijn ouders naar de kerk. Ik ging ook naar een katholieke basisschool en naar een katholieke middelbare school. Tot mijn twaalfde was ik overtuigd dat het katholieke geloof het ware geloof was. Ik heb zelfs nog even overwogen om missionaris te worden omdat ik in Afrika het ware geloof wilde gaan verkondigen.

Betere of slechtere mensen?
Katholieken zijn geen slechtere mensen dan mensen met een andere levensovertuiging. Ook geen betere mensen overigens. Ik geloof niet dat een levensovertuiging een beter of een slechter mens van iemand maakt.

Goede doelen
Er zijn zustercongregaties die, dankzij een sobere levenswijze en slim financieel beheer vermogens van tientallen miljoenen hebben weten te vergaren. Dat geld houden ze niet voor zichzelf maar besteden ze aan goede doelen. Niet alleen aan kerkelijke goede doelen, maar ook aan bijvoorbeeld voedselbanken, Amnestie International, Aidsfonds, Vluchtelingenwerk en stichting Wigwam (een stichting die zich inzet voor vakanties van kinderen met een beperking).
Die zusterorganisaties zijn sterk aan het inkrimpen en vergrijzen.

Vermogen toe-eigenen
Bisdommen treffen steeds meer maatregelen om greep te krijgen op het bestuur en daardoor op het vermogen van die zustercongregaties. Het blijkt dat vooral de giften aan niet-kerkelijke doelen hen een doorn in het oog zijn. Dat ze daarbij het onfatsoen niet schuwen blijkt uit de manier waarop ze zich het vermogen van de zusters van de congregatie van de heilige Juliana van Falconieri toe hebben geëigend.

Testament
De zusters legden in 2010 in een ‘geestelijk testament’ vast naar welke goede doelen het rendement van hun vermogen zou moeten gaan. Ongeveer 25 procent was bestemd voor de bevordering van religieus leven in het bisdom Haarlem-Amsterdam. De rest diende aan zorgverlening voor zieken, ouderen, kinderen, verstandelijk beperkten en dakloze jongeren te worden besteed. De meeste doelen kregen ruimhartige giften van de zusters.

Overname
Maar toen in 2019 de algemeen overste van de congregatie overleed nam bisdom Haarlem-Amsterdam zonder overleg met het bestuur een ad-interim administrator aan, die volledige zeggenschap verkreeg. Er werden door het bisdom ook drie ‘financieel deskundigen’ aangesteld, die vanaf dat moment, samen met de administrator het dagelijks bestuur overnamen.

Financieel deskundigen
Die ‘financieel deskundigen’ waren ook verbonden aan het Heiligdom van Heilo, waar onder andere een priesteropleiding van het bisdom Haarlem-Amsterdam gevestigd is. Die priesteropleiding ontving al donaties van de zusters. Dat hier van belangenverstrengeling sprake is, is duidelijk. De ‘financieel deskundigen’ kunnen, door het combineren van die twee functies, zonder problemen geld van de ene naar de andere rekening overmaken.

Niet rechtsgeldig
Het geestelijk testament dat de zusters in 2010 hadden geschreven en dat door de toenmalig vicaris-generaal namens de toenmalige bisschop was ondertekend, ging meteen van tafel omdat het, volgens bisschop Hendriks niet rechtsgeldig is, omdat het niet is ondertekend door de toenmalige bisschop, maar door diens vicaris-generaal (maar wel in naam van de bisschop). Daarom voelt hij zich niet gebonden aan de laatste wens van de zusters. Het beleid is nu aangepast zodat alleen nog kerkelijke doelen binnen het bisdom Haarlem-Amsterdam met het geld van de zustercongregatie worden ondersteund.

De geest van Christus
De manier waarop de bisschop het geestelijk testament van de zusters ondergeschikt maakt aan zijn eigen belangen, op grond van juridisch geneuzel, doet sterk denken aan de manier waarop veel Christenen vooral bezig zijn zich de naam van Christus toe te eigenen maar er alles aan doen om maar niet werkelijk in diens geest te hoeven handelen.

Fatsoen
‘Fatsoen moet je doen,’ zei Balkenende ooit. Maar fatsoen moet je niet doen, fatsoen moet je hebben. Aan zo’n bisschop kun je zien wat er gebeurt als je geen fatsoen hebt, maar alleen maar de schijn wil wekken door te doen alsof. De zusters van de congregatie van de heilige Juliana van Falconieri hebben het vermogen dat die congregatie achterlaat door sober leven en hard werken verkregen. Voor hun goed werken kregen ze weliswaar een salaris, maar omdat ze de gelofte van armoede hadden afgelegd, storten ze dat geld op de gezamenlijke rekening van de congregatie.

Onrecht
Als je dan op grond van een juridisch trucje dat geld inpikt terwijl je weet dat de zusters er een andere bestemming voor hadden en dat ook in een geestelijk testament hadden vastgelegd, dan maak je misbruik van je juridische kennis om onrecht te plegen. Dan kun je wel fatsoen “doen”, maar dan laat je overduidelijk zien geen fatsoen te hebben.

De corrupte kerk
Als Jezus niet uit zijn graf was opgestaan, zou hij zich er keer op keer in hebben omgedraaid. Iedere keer als iemand uit zijn naam onrecht zou plegen, zich onrechtmatig geld zou toe-eigenen, ontucht zou plegen of zelfs tot moord zou overgaan. Ik kan me niet voorstellen dat Jezus erg blij zou zijn met de kerkelijke organisaties die zich in zijn naam overgeven aan onrechtvaardig en in de geest corrupt gedrag.

Jezus en de underdog
Jezus was een hervormer. Dat hij werkelijk heeft bestaan lijkt wel vast te staan. Of alle verhalen over Jezus op waarheid berusten is echter maar de vraag. Wat wel waarschijnlijk is, is dat juist de verhalen waarin Jezus afweek van de dogma’s van zijn tijd de verhalen zijn die de echte Jezus laten zien. De Jezus die het opnam voor een overspelige vrouw bijvoorbeeld. De Jezus die zei dat je je vijanden de andere wang moest toekeren, de Jezus die positief verhaalde over een Samaritaan. De Jezus die de geldwoekeraars bij de tempel wegjoeg. De Jezus die het opnam voor de underdog.

Een autocratische gewelddadige kerk
Er zijn talrijke groeperingen geweest die op hun manier Jezus Christus als voorbeeld namen. Uiteindelijk bleek de kerk die door Paulus en Petrus werd gesticht de meest dominante groepering. Daardoor werden de andere groeperingen verdrongen. Vaak met geweld van de kerk van Paulus en Petrus. Een kerk die steeds autocratischer werd. Dat was niet in de geest van Christus. Jezus was geen autocraat.

Stelling
Dat probleem werd opgelost door de doctrine van de heilige drie-eenheid. Ergens rond het jaar 350 werd die doctrine tot dogma gemaakt door de kerkelijke heersers. God was één, maar bestond uit drie delen: God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest. Dat was een even krankzinnige als briljante dogmatische stelling.

Voorbeeldmens of autocraat
In een patriarchaat staat de vader boven de zoon. Door God te verdelen in een drie-eenheid werd de aandacht van Jezus Christus als voorbeeldmens verlegd naar God de Vader als autocraat. Het hoofd van de Rooms-katholieke kerk noemde zich vervolgens de vervanger van God op aarde (en dus nadrukkelijk niet de vervanger van Jezus Christus) en verkreeg op die manier de autocratische macht van de God uit het oude testament (in plaats van de plicht om in de geest van Jezus Christus te handelen).

Hiërarchie
De focus van het Rooms-katholieke leven ligt daardoor niet bij het volgen van de leerstellingen van Christus, maar bij de onderwerping aan God. En die onderwerping aan God houdt vanzelf een onderwerping aan de afgezant van God op aarde in, dus aan de paus. De Rooms-katholieke kerk is niet voor niets een hiërarchie, waarbij de gelovige helemaal onderaan staat, de priester daar net boven staat en daarboven de deken, de bisschop, de kardinaal met bovenaan de paus.

Onderwerping
Het doel van zo’n systeem is onderwerping.

Katharen
In de twaalfde eeuw besloot de toenmalige paus tot een kruistocht tegen de katharen. Die katharen stonden bekend als mensen die als Christus wilden zijn, omdat ze Jezus Christus als voorbeeldmens zagen. Ze legden een gelofte van armoede af, waren geweldloos, verzorgden zwakke en zieke medemensen, waren vegetariërs omdat ze in reïncarnatie geloofden en beschouwden mannen en vrouwen als gelijken.

Onderwerping
De reden dat de paus een kruistocht tegen de katharen begon, was niet omdat ze de samenleving ontwrichtten of de kerk aanvielen en zelfs niet omdat ze Christus afwezen (wat ze nadrukkelijk niet deden) maar omdat ze zich niet wensten te onderwerpen aan de Rooms-katholieke kerk, en dus ook niet aan de paus. Dat was, voor de machtswellusteling die de paus was, onverteerbaar. Dus werden de katharen vervolgd en als straf op brandstapels gezet en levend verbrand.

De brandstapel
De boodschap was duidelijk. Als je je niet aan de paus en de kerk onderwerpt dan staat je een afschuwelijke dood te wachten. De kerk slaagde in haar opzet. Alle katharen werden effectief vervolgd en gedood. Alle sympathisanten van de katharen zwegen uit angst.

De duivel
De katharen moesten overigens niets hebben van de god uit het oude testament. Die beschouwden ze als een Demiurg, als een soort duivel. Feitelijk bewees de paus door zijn gedrag dat ze daarin gelijk hadden. Want mensen op een brandstapel zetten en ze helse pijnen laten lijden, alleen omdat ze zich niet aan jou wensen te onderwerpen, kan toch alleen maar door een duivel geïnspireerd zijn. Het is absoluut niet in de geest van Jezus Christus.

Haaks
Het blijft een vreemd gegeven dat iemand als Jezus Christus geprobeerd heeft om het goede te bewerkstelligen en dat er vervolgens in zijn naam een kerk is gesticht die zich tegenovergesteld aan zijn geest gedroeg en gedraagt.

Angst
Dat geldt niet voor degenen die zich aan die kerk hebben onderworpen. Vaak was dat de enige manier om te overleven. En na een tijd wordt het onderworpen zijn aan zo’n instituut een gewoonte waaraan, uit angst om gestraft te worden, niet meer getwijfeld werd (althans niet openlijk).

De kerk
Ik heb niets tegen Rooms-katholieken, maar de Rooms-katholieke kerk kan me gestolen worden. Die beschouw ik als corrupt. Die functioneert, net zoals elke autocratie, als een criminele organisatie.

Macht
Elke autocratie functioneert, naar mijn idee, als een criminele organisatie, of het om een land gaat, een bedrijf, een reguliere organisatie, een misdadige organisatie, een straatbende, of een religieuze organisatie. Autocraten hebben geen fatsoen. Ze zijn alleen maar uit op macht.

Eigenbelang
Als een autocraat wil stelen, wordt wel een reden gevonden om die diefstal goed te praten. Als een autocraat wil straffen, wordt wel een reden gevonden om die straffen juridisch af te dekken. Als een autocraat wil doden, wordt wel een reden gevonden om dat doden als iets noodzakelijks te promoten. Als een autocraat wil onderwerpen, wordt wel een reden gevonden om het vernederen van medemensen goed te praten. Als een autocraat de mond wil snoeren, wordt wel een reden gevonden om te suggereren dat de ander geen recht van spreken heeft. Dat komt omdat een autocraat alleen maar bezig is met zijn eigen belangen.

Onrechtvaardig en immoreel
Bisschoppen die zich het vermogen van zustercongregaties toe-eigenen, wetende dat ze daarmee het geestelijk testament van de zusters van die congregatie met voeten treden, vinden wel een reden waarom ze dat, juridisch gezien, zouden mogen doen. Maar deugen doet dat uiteraard niet. Niet alles wat wettelijk is toegestaan is rechtvaardig en moreel juist.

De letter van de wet
Dat is waarom ik zeg dat de Rooms-katholieke kerk zich, in de geest, gedraagt als een criminele organisatie. Ook als die kerk zich daarbij aan de letter van de wet houdt.

Voor dit essay heb ik gebruik gemaakt van een artikel van Hester den Boer en Stijn Fens in Trouw (zaterdag 29 juli 2023).