Woordenverzamelingen
Er zijn verschillende manieren om woorden te verzamelen. In de meeste woordenboeken worden woorden op alfabet verzameld en in rijmwoordenboeken op rijm. Ook kun je woorden verzamelen op een specifieke eigenschap zoals palindromen; woorden die van achteren naar voren precies hetzelfde gelezen worden als van voren naar achteren, zoals de woorden ‘neppen’ of ‘parterretrap’ bijvoorbeeld. Of woorden verzamelen die, als je ze omdraait, juist een andere betekenis krijgen, zoals ‘kip’ of ‘kom’ of ‘ stok’ bijvoorbeeld.

De regels
Er zijn allerlei regels te verzinnen waaraan een verzameling woorden moet voldoen, zoals de regel dat een woord uit minstens 9 letters moet bestaan, maar dat geen enkele letter in dat woord vaker dan één keer mag voorkomen. De volgende verzameling bestaat uit woorden waarbij dezelfde klinker minstens twee maal in een woord voorkomt, waarbij die klinker wel steeds dezelfde klank moet representeren en er geen andere klinker in dat woord mag voorkomen.

Dubbele klinkers
Ik ben begonnen met dubbele klinkers. Niet met een bepaalde bedoeling, maar omdat dat, om redenen die ik zelf niet begrijp, als eerste in me opkwam.

• TUINKRUID  HUISVUIL  TUINHUIS  HUILBUI  ZUIPSCHUIT
• PIJPLIJN  ZIJLIJN  STRIJDBIJL  IJSVRIJ  RIJSTIJL
• POEPBROEK  KOEKOEK  KROEPOEK  DOEBOEK  SNOEPGOED  KOEVOET  GROENVOER  TOEVOER  POETSDOEK
• SPEURNEUS  NEUSBREUK
• KIEVIET
• COUSCOUS

Maar bij de AU en EI  wist ik niets te verzinnen.

Gelijkklinkende klinkers
Toen ging ik verder met enkele klinkers, waarbij de klinkers niet verschillend mogen klinken. Dus een woord als RAMANAS mag niet omdat de tweede A als een AA klinkt, bijvoorbeeld. Op de een of andere manier leek het me logisch om met de A te beginnen. En daar vond ik ook meteen de meeste woorden.

• RAMBAM  WASHAND  WANGZAK  ASBAK  AFVALBAK  AFWASBAK  WASBAK  AFDAK  BALZAK  ZANDBAK  ZANDBAKZAND  ZANDSTRAND  STRANDWACHT  WASDAG  BALKAN  HANDWAS  HANGPLANT  BAKPAN  BARMAN  LASTPAK  BADMAT  HANDTAS  LACHGAS  WASMAND  PLASBAK  VANNACHT  NACHTWACHT  PLAKBAND  RASKAT  DAKPAN  DAKRAND  TANDARTS  BRANDKAST  VLASKAM  ASFALT  ASFALTWALS  ZANDPAD  STRANDZANDPAD  LAPZWANS  GRAPJAS  ALMACHT  FRANSMAN  ABSTRACT  MARKANT  LAPLAND  JACHTVALK  LAMZAK  LANDSCHAP  AFVAL  HALFZACHT  KNALHARD  RAGLAN  JASZAK  CANVAS  BANKPAS   KARKAS  ZANDBANK  KLANKKAST  WANKLANK  WALKANT  PAKKANS  GRASMAT  PLATZAK  ZAKKAM  ALRAS  BALLAST  STAMGAST  TANGRAM  BRANDGANG  BRANDSLANG  DAGBLAD  HANGSTANG  PLATZAK  SLAGTAND  GLASBAK  BAGDAD  PARKLANDSCHAP  STADSPARK  MANKRACHT  LANDMACHT  WASKRACHT  BRANDZALF  JAKHALS  LACHZAK  HALSBAND  HANDBAL  GRAMSCHAP  HANDSTAND  LANDMAN  HAMLAP  STRAFBANK  STRAFKAMP KAMPARTS

De klanken van de e
Gek genoeg was het aantal woorden met E veel beperkter, vanwege de regel dat de klinker dezelfde klank moest hebben. Maar de E heeft, afhankelijk van meerdere factoren, veel verschillende klanken. Daardoor vallen veel woorden af. ‘Merken’ bijvoorbeeld, bestaat wel uit twee ‘E’s’ maar die klinken niet hetzelfde. Dus telt dat woord niet mee. Dit zijn de woorden die ik wist te vinden.

• VELDWEG  WECKFLES  VELDBED  VENTWEG  KERSTSPEL  MESTBERG  WERKMENS  VERDEKT  HELPDESK  DEKBED  VERZETSHELD  VERZET  VERSTELWERK

Van rolmops tot kunstdruk
En dan volgen hieronder de O, de I en de U

• ROLMOPS  KOPROL  BOKTOR  SLOKOP  STOMKOP  LOSBOL  BOFKONT  ROTMOF  ROMCOM  BROMTOL  HOTSPOT  KRONTJONG  HOTDOG  SNOTJONG  HONDSDOL  VOLOP  PROPVOL  MONDVOL  ROTSBLOK  SCHROKOP  STOPKNOP  SPORTBOND  RONDOM  PONTON  BOYCOT  KORTSMOS  BOLCOM  POMPOM
• WIPKIP  PICKNICK  MISFIT  BINDING  VINDING  DIPSHIT  GISTING  LIGGING  INNIG  VINNIG  ZINNIG  PINNIG  GRIMMIG  PITTIG  PISSIG  WIZZKID  MISTIG
• BULTRUG  MUNTSTUK  HULPSTUK  KUNSTSTUK  PLUSPUNT  LUCHTBUKS  HUMDRUM  VLUCHTHULP  NULPUNT  RUSTPUNT  DRUKPUNT  MUSKUS  CURSUS  BUXUS  FLUXUS  FLUTKUS  KUTKLUS  KUNSTDRUK

Volledig?
Ik vermoed dat deze verzamelingen verre van compleet zijn. Maar dat is natuurlijk met elke verzameling van woorden zo. Er zijn zoveel woorden, die krijg je nooit allemaal bij elkaar verzameld, hoe je die verzameling ook inricht. Al is het maar omdat, tegen de tijd dat je verzameling compleet zou kunnen zijn, er weer een aantal nieuwe woorden bijgekomen zijn.

Verzamelen
Hoewel een echte verzamelaar natuurlijk altijd alles compleet wil hebben, is de lol van verzamelen juist dat je verzameling nog niet compleet is. Dan hou je tenminste nog iets te verzamelen over. Een complete verzameling kun je alleen nog maar ordenen. En ik geef toe, dat is ook een belangrijk aspect van verzamelen.

Ordenen
Woorden kosten niks. Als je ze verzamelt, kun je eeuwig bezig blijven. Je verzameling raakt nooit compleet. Maar wat je wel met je verzameling woorden kunt doen, is ze ordenen, op allerlei manieren. En als je eenmaal een woord hebt toegevoegd aan je verzameling, heb je dat woord meteen dubbel, driedubbel of duizendvoudig. Dus kun je een woord in allerlei ordeningen samenvatten.

Beestenboel
Ik geef nog maar een suggestie; dingen die naar dieren zijn genoemd bijvoorbeeld:

• HOBBELPAARD  SCHILDERSEZEL  W.C.EEND  WIPKIP  KNIJPKAT  BRANDSLANG  COMPUTERMUIS  OORLAM  TIJGERBALSEM  TUINSLANG  WORMGAT  VLIEGTUIG  VLINDERSLAG  VOGELPERSPECTIEF  PIERENBADJE

Dieren en dingen
Of wat dacht je van dieren die naar dingen zijn genoemd, zoals:

• HAMERHAAI ZAAGVIS  RINGSLANG  PAPIERVISJE  WALVIS  HOOIWAGEN  HUISMUS  TORENVALK  STEENUIL  WASBEER  POTVIS  BOOMKIKKER  GRASPARKIET  HOOFDLUIS  BERGGEIT  WINDHOND  GOUDVIS  LAPJESKAT WATERRAT STRONTVLIEG

Langggggggg
Het is duidelijk dat het verzamelen en ordenen van woorden onuitputtelijke mogelijkheden heeft. En sommige woorden zijn gewoon te mooi om niet in een verzameling op te nemen. Het volgende woord kreeg ik, toen ik nog heel jong was, van mijn vader cadeau. Het was toen het langste woord dat ik uit mijn hoofd kende.

• HOTTENTOTTENSOLDATENTENTENTENTOONSTELLINGSTERREINEN

Tenslotte
Dat woord bevat maar liefst twaalf T’s en tien keer een N, negen E’s en vijf O’s, terwijl het woorddeel TEN er zes keer in voorkomt waarvan vier keer onafgebroken achter elkaar.

Daar kan een ware woordenverzamelaar vast wel wat mee.