architectuurgids londen twintigste-eeuwse sociale woningbouw
DOM Publishers is een uitgeverij van en voor architecten, maar alles wat ze uitgeven is uitermate interessant voor iedereen die ook maar een beetje in architectuur geïnteresseerd is. Hun architectuurgidsen laten meestal de interessantste en spectaculairste gebouwen van een stad of een land zien, maar de laatste tijd komen er steeds vaker ietwat meer gespecialiseerde gidsen uit, die soms nog veel fascinerender zijn. De Architectural Guide London is absoluut zo’n geval
De ondertitel zegt het eigenlijk al – Twentieth -Century Housing Projects – het gaat hier dus specifiek over sociale woningbouw, en het verhaal begint eigenlijk al in de negentiende eeuw, want de eerste projecten in het boek dateren uit de helft van die eeuw, en zijn minstens zo interessant als de latere projecten.
Het is eigenlijk wel opmerkelijk dat een stad die bekend staat vanwege zijn enorme snelle groei en de onbetaalbare huren ook de stad is die voorop liep met sociale woningbouwprojecten. Het boek is chronologisch opgezet, zodat je een mooie doorlopende geschiedenis van de sociale woningbouw te zien krijgt. Eerlijk gezegd is dat een verhaal waar je niet meteen vrolijk van wordt, want bij die eerste projecten zitten er een paar waar ik heel erg blij van werd, terwijl je steeds treuriger gestemd raakt als je dichter bij onze eigen tijd komt.
Een boek vol, met zo’n honderd gebouwen, een onverwachte geschiedenis van Londen, een onverwachte geschiedenis van de sociale woningbouw, en bij alle fraaie foto’s verhalen die alles verduidelijken. Goede verhalen, helder en interessant. En het deed mij erg veel deugd dat een van de fraaiste projecten, die ik op het eerste gezicht al geweldig vond, Holly Village bleek te heten.
- Tjerk Ruimschotel – Architectural Guide London – Twentieth-Century Housing Projects – DOM Publishers – € 38.-
- Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Architectural Guide London
Holly Village werd gebouwd in 1865, ongeveer vijftig jaar na het eerste tuindorp van John Nash, bij Bristol, in 1811. De filantrope Angela Georgina Burdett-Coutts liet haar favoriete architect, Henri Darbishire, twaalf huizen bouwen op een stuk terrein dat bij Holly Lodge hoorde, de plattelandsvilla van haar grootvader. De twaalf huizen liggen om een grote gezamenlijke tuin heen, waar alleen de bewoners gebruik van konden maken. Het is een van de eerste “gated communities” en de bewoners kochten hun huizen in 1921 aan.
Boundary Street Estate – Calvert Avenue gezien vanaf de verhoogde tuin bij Albert Circus. Dit was het eerste huizenproject dat werd ontworpen door de architectenafdeling van de London County Council (LCC), die in 1888 was ingesteld. Owen Fleming had op zijn zesentwintigste de leiding over het project, met Thomas Charlton en Robert Robinson als zijn hoofdassistenten. Het gebied was een echte achterbuurt waar 5700 mensen woonden die allemaal zouden moeten verhuizen. Een hele operatie dus. Uiteindelijk werden er meer dan duizend woonplekken gecreëerd rond een centraal park, Boundary Gardens. Alles in Arts en Crafts-stijl
De Millbank Estate, ontworden door Reginald Milton Taylor, was het tweede grote project dat werd uitgevoerd door de architectenafdeling van de London County Council. Taylor was verantwoordelijk voor de lay-out van de estate en voor de meeste blokken sociale woningbouw. Er werd gebouwd op het terrein van een voormalige gevangenis, en ook de Tate Gallery werd op deze dure grond gebouwd. Sloppenwijkenbewoners kwamen hier terecht in deze hoogwaardige arbeiderswoningen. Vijftien blokken van vijf verdiepingen hoog konden 4430 mensen huisvesten.
© Tjerk Ruimschotel 2021 DOM Publishers