De Kaukasische metropool Tbilisi bevindt zich, net als andere wereldsteden, in een voortdurende staat van verandering en transformatie. Spectaculaire nieuwe gebouwen staan in fel contrast met laat-Sovjet experimenten als het Ministerie van Wegenbouw dat een perfect voorbeeld is van Sovjet brutalisme.

Ondertussen verdwijnen paleizen, kantoorgebouwen en musea die begin twintigste eeuw door Europese architecten zijn gebouwd stilletjes uit zicht. Aan de ene kant is de hoofdstad van Georgië een voortdurende bouwput waarin al het oude dreigt te verdwijnen, aan de andere kant bruist het van nieuwe initiatieven – de stad leeft, is chaotisch en fascinerend.

Hybrid Tbilisi is een boek dat vol staat met inzicht gevende essays en met heel veel magnifiek beeldmateriaal dat veel van het oude Tbilisi laat zien, maar ook erg veel van de spectaculaire nieuwe gebouwen. De lezer krijgt ook de vele lagen van de stad te zien – de tegenstellingen bijvoorbeeld van een stad die zich op het kruispunt bevindt van Europa, Rusland, Turkije en de Arabische staten. In de stukken van Kurtishvili en Cachola Schmal en andere schrijvers wordt duidelijk gemaakt hoe de historische en internationale invloeden van Tbilisi zo’n hybride stad hebben kunnen maken.

Ze laten ook de experimenten en soms ook mislukkingen zien die altijd volgden op politieke veranderingen en de hoop die dat vaak met zich meebracht. Ze laten ook zien hoe Georgië zichzelf als link neerzette tussen het Oosten en het Westen, tussen islam en christendom.

Het boek beschrijft de gebouwen uit de negentiende eeuw in de Europese stijl, werken van Stalinistische neo-klassiekers, maar net zo goed de zogenaamde “kamikaze-loggia’s” waarmee de inwoners van de stad hun pre-fab gebouwen in de chaos van de jaren negentig uitbreidden. Na die turbulente tijden volgde een periode van reconstructie en re-historisatie. Er staan wat interviews in het boek met Duitse architecten die vrij recent nieuwe gebouwen in Tbilisi  hebben neergezet en de nieuwe generatie Georgische architecten wordt voorgesteld.

Erik-Jan Ouwerkerk, fotograaf te Berlijn, maakte de meeste foto’s, en dat levert de meerwaarde van het boek, want die foto’s zijn echt goed. Ze pakken de sfeer van Tbilisi namelijk ook, en zijn niet alleen pure architectuurfoto’s, om het zo maar te zeggen. Tbilisi is een fascinerende stad, niet alleen voor architectuurliefhebbers, maar die laatsten komen wel echt heel goed aan hun trekken in dit boek.

• Irina Kurtishvili & Peter Cachola Schmal – Hybrid Tbilisi – Rffelections on Architecture in Georgia – DOM Publishers – ISBN 9783869222882
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Hybrid Tbilisi