Josef Frank was een gecompliceerde en tegelijkertijd simpele architect, een Oostenrijker die later met zijn Zweedse vrouw naar Zweden verhuisde en in beide landen huizen bouwde. Hij werd door een collega omschreven als een intellectueel die zich met architectuur bezig hield, en nadrukkelijk niet een intellectuele architect.

Het is gemakkelijk de diepere lagen in Frank’s werk over het hoofd te zien, maar Frank had over werkelijk ieder detail van elk huis dat hij ontwierp nagedacht. En dan ging het hem vooral ook om de grote en belangrijke zaken – de inval van het licht, de verhoudingen, de hoogte van de kamers, de grootte en de plek van de ramen, de manier waarop het licht ons door een huis kan leiden, enzovoorts.

In het boek Spaces worden wat van Frank’s vrijstaande eensgezinshuizen nader bekeken – een aantal villa’s, ook een paar niet uitgevoerde projecten, en we krijgen daarbij niet alleen foto’s en tekeningen te zien maar ook plattegronden en Frank’s overwegingen, en dat allemaal bij elkaar maakt dit een razend interessant boek, vooral voor architecten en iedereen die dat wil worden, maar voor iedereen die geïnteresseerd is in architectuur.

Wat zijn de speciale kwaliteiten van de huizen van Frank? Hoe staan de open ruimtes tegenover de gesloten ruimtes? Hoe is de verhouding van de binnenkant van het huis met de buitenkant? Hoe werkte hij met vorm en volume? Hoe gebruikte hij herhalende elementen als traphuizen? Deze en vele andere vragen komen aan de orde, net als de kleinere componenten die hij gebruikte, als trappen, haarden, meubilair, enzovoorts.

Frank was niet van de grootse gebaren, maar hij ontwierp huizen waar je steeds meer in ging ontdekken volgens mij, als je er langer in woonde.  Hij durfde ook grote contrasten aan, met zeer knusse kamers naast juist heel sobere ruimtes, en wist dat tot een uitgebalanceerd geheel te maken. Spaces is ook daardoor een verrassend boek dat een rustige bestudering vereist maar dat dan enorm veel oplevert.

• Josef Frank SPACES – Park Books – ISBN 9783038600183
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Spaces