Christian Schittich heeft uit de oogst van de afgelopen vijfentwintig jaar architectuur de vijfentwintig interessantste gebouwen uitgelicht onder de titel Landmark Buildings, of, zoals het iets uitgebreider in het Duits heet in deze tweetalige uitgave, Gebaüde, die Zeichen setzen. Gebouwen die indruk maakten, zou je ook gewoon kunnen zeggen.

Er zit ruim een kwart eeuw tussen de uitbreiding van het Louvre in Parijs in 1989, met de glazen pyramide die voor nogal wat ophef zorgde, maar die nu als beeldbepalend element volledig is geaccepteerd, en de opening van de spectaculaire Elbe Philharmonic Hall van Herzog & De Meuron in 2017.

De diversiteit die er in die kleine dertig jaar aan architectuur is ontstaan is verbluffend. Wat dat betreft is het net als in de beeldende kunst – er bestaat niet meer één dominante stroming, maar alles lijkt te kunnen, en alles gebeurt ook. Computers werden aan het eind van de jaren tachtig nog maar net ingezet, maar die hebben daarna wel degelijk voor een revolutie in de architectuur gezorgd, want de mogelijkheden werden enorm vergroot door de mogelijkheden die de computer bood.

Wat gebeurde er nog meer in die dertig jaar? De Berlijnse muur viel, en daarna het hele IJzeren Gordijn, waarna er een versnelde internationalisatie inzette. Globalisatie bracht iedereen onmiskenbaar dichter bij elkaar. Internet hielp daarbij ook nog wat, net als goedkoop reizen en massatoerisme. Dat betekent dat architectuur ook een zaak van wereldniveau werd – een architect uit New York die een gebouw in Parijs ontwerpt, Zwitserse architecten die in Londen aan de slag gaan, Rotterdammers in Porta, Japanners in Lausanne, niemand die er meer van op kijkt.

Niets lijkt meer onmogelijk in de hedendaagse architectuur, zowel op technisch als op esthetisch vlak. En juist die diversiteit, en de manier waarop al die verschillende architecten zulke waanzinnig mooie gebouwen weten te maken maakt dit tot zo’n fascinerend boek.

Schittich gaat in zijn teksten ook in op ontwerpprincipes, constructiemethodes, sociale context, welke technische innovaties de meeste invloed hadden, enzovoorts. Hij laat tekeningen zien, schetsen, maar ook de huidige staat van het gebouw, van buiten en van binnen. Goedgekozen tekeningen, goedgekozen foto’s. Hij kijkt ook welke standaardpraktijken er ondersteboven zijn geschoffeld. Intrigerend.

Een paar van de gebouwen die Schittich uitkoos naast het Louvre en de Elbphilharmonie zijn Stansted Airport, het Parlement van Bonn en dat van Berlijn, Waterloo Terminal, de Mediatheek van Sendai, Tate Modern Londen, het Japanse Paviljoen, Kolumba Museum, het gebouw van de New York Times, de skischans van Innsbruck, de Opera van Oslo, Station Guillemins in Luik, het Neues Museum in Berlijn, Xiangshan Campus en The High Line in New York. En dan heb ik er nog een paar overgeslagen – een gevarieerd bosje architectuur, of niet?

• Christian Schittich – Landmark Buildings / A Review of Three Decades of Architecture – Edition Detail – ISBN 9783955533847
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Landmark Buildings