Het meest verbazingwekkende architectuurboek dat ik in lange tijd in handen kreeg heet The Songyang Story, en het vertelt het verhaal van een Chinese architecte, Xu Tiantian, die vanuit Peking een programma op touw zette om de landelijke omgeving ten zuidwesten van Hanzhou te revitaliseren. Dat wil zeggen dat ze door middel van architectuur dat landelijke gebied aantrekkelijker wilde maken voor de mensen die daar wonen en werken, maar dat ze ook wil dat het zo aantrekkelijk wordt dat mensen er graag weer naartoe willen verhuizen.

Ze noemt haar aanpak Architecturale acupunctuur – door speldenprikken op de juiste plekken stimuleer je de wijde omgeving. Dat klinkt abstract, totdat je ziet wat ze heeft gedaan en wat ze nog steeds doet, want dan valt je de mond open van verbazing en bewondering, want je ziet dat het ook nog werkt.

Het mooiste voorbeeld vind ik zelf de brug bij het dorp Shimen, waar ze over de brug een houten overkapping heeft gemaakt, met bankjes aan weerszijden, waardoor de brug meteen iets heel intiems krijgt. In de praktijk zie je dan ook dat hij op verschillende manieren in gebruik is genomen – er staan kraampjes waaraan mensen zitten te werken en waaraan ze hun spullen verkopen, er wordt gewandeld en gerend, en de hele brug is één lange sociale ontmoetingsplaats geworden.

Verbluffend is ook haar ongelofelijk gevarieerde aanpak – de speldenprikken zijn buitengewoon divers – het bamboetheater bijvoorbeeld is van een adembenemende schoonheid, terwijl de fabrieken die ze ontwierp (een tofufabriek, een rijstwijnfabriek) niet alleen praktisch zijn ingericht, maar ook bijzonder mooi en met aandacht en liefde gemaakt, met oog voor de behoefte van mensen. Licht en ruim.

The Songyang Story is een boek waarin zestien zeer diverse projecten uitgebreid beschreven worden, met tekeningen en foto’s, aangevuld met essays van Eduard Kögel, Remy Sietchiping, Saskia Sassen, Wang Jun , Martino Stierli, Hans-Jürgen Commerell en Kristin Feireiss, terwijl er ook een gesprek tussen Eduard Kögel en architecte Xu Tiantian is opgenomen, plus een uitgebreid stuk van Xu Tiantian over Architectural acupuncture.

Xu Tiantian laat hier zien hoe architectuur werkelijk het verschil kan maken, want elk project dat ze aan deze regio toevoegde maakt op een andere manier weer wat los, van het dorpshuis tot het theehuis, en van de dorpshuizen tot en met het maritiem museum. Een prachtig, uitnodigend paviljoen (Pine Park Pavilion) op een strategische plek, stilteplekken (Wang Jing Memorial Hall), een schitterend vrijetijdscentrum (Dushan Leisure Centre), alle projecten zijn eigenlijk even inspirerend.

Xu Tiantian neemt het platteland serieus, en dat is een genot om te zien, en een boodschap om ter harte te nemen. Wat dat betreft is dit boek een aanrader voor architecten over de hele wereld. Ik werd hier in ieder geval heel blij van.

• The Songyang Story – Architectural Acupuncture as Driver for Rural Revitalisation in China – Projects by Xu Tiantian, DnA_Beijing – Park Books
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: The Songyang Story

Bamboo Theatre © Wang Ziling