Gerd Arntz was een politiek geëngageerde kunstenaar en grafisch vormgever die de wereld portretteerde in houtsnedes en linoleumsnedes. Hij leefde van 1900 tot 1988 en al in de jaren twintig maakte hij kritische houtsnedes over sociale misstanden en de opkomst van de nazi’s. Hij was zijn tijd ver vooruit met zijn bedrieglijk eenvoudige beeldtaal die er zelfs nu, een kleine eeuw later, nog fris en modern uit ziet, al zijn sommige beelden wat gedateerd. Zijn werk sprak daardoor ook vrijwel iedereen aan, en zijn boodschap kwam helder en duidelijk over.

De Weense socioloog Otto Neurath vroeg Arntz symbolen te ontwikkelen voor een internationaal systeem van typografische beeld educatie – ISOTYPE – International System of Typographic Picture Education. Arntz maakte uiteindelijk meer dan vierduizend symbolen en figuren die uitblinken door een ijzersterke logica en visuele leesbaarheid. We komen ze nog dagelijks tegen, en de pictogrammenmakers van nu zijn feitelijk allemaal schatplichtig aan Arntz, die pionierswerk in dit veld heeft verricht.

Het boek Gerd Arntz, Graphic Designer laat veel van die isotypes zien en geeft uitleg over het systeem en over de context waarin het ontstaan is. Verder is er veel meer werk van Arntz te zien, ook zijn politieke werk, en leverden een paar grote hedendaagse ontwerpers als Paul Mijksenaar, Gert Dumbar en Max Kisman een bijdrage aan het boek. Arntz heeft een groot deel van zijn leven in Nederland gewoond en gewerkt, en we krijgen daardoor ook een mooi inzicht in leven en werk van de man, met een aantal mooie herinneringen en verhalen.

Maar het mooiste aan het boek is de liefdevolle presentatie van het werk, met regelmatig een hele pagina voor een van de isotypes, waardoor ze uitstekend tot hun recht komen. Een mooi boek, inspirerend ook. Een must voor ontwerpers en een aanrader voor iedereen die in design geïnteresseerd is. Een boek waar je eindeloos in kunt blijven bladeren, want je realiseert je regelmatig dat de eenvoud van een bedrieglijke simpelheid is, en dat Arntz af en toe toch echt wel geniaal kon snoeien om tot de kern van een beeld te komen. Knap.

• Gerd Arntz – Graphic Designer – edited by Ed Annink and Max Bruinsma – 010 Publishers – ISBN978-90-6450-763-2