Ik vond de druksels van Hendrik Werkman vroeger altijd wonderbaarlijk mooi, totdat ik het werk ontdekte van Julius Bissier, die ook veel letters in zijn aquarellen verwerkt. Het werk van Werkman werd er in één klap met terugwerkende kracht lomp en onbehouwen van.

Ik ken het werk van Bissier eigenlijk alleen maar via één boekje, een catalogus die ik vele jaren geleden uit een opruimingsbak viste. Ik had nog nooit van Julius Bissier gehoord en ben daarna ook nooit ergens werk van hem tegengekomen in een museum of galerie of in andere boeken. Dat vind ik tamelijk verbazingwekkend, want ik vind het werk van een verbazingwekkende schoonheid, en ik koester het boekje met de reproducties van inkttekeningen, aquarellen en ei-olietempera’s al die jaren als een geheime schat.

Wat Bissier zo bijzonder maakt is dat hij grofgeborsteld penseelwerk schijnbaar achteloos combineert met heel fijnzinnig strak penseelwerk. Kijk maar eens naar de voorbeelden die ik hiernaast laat zien. De minimale kleuraccenten zijn altijd precies raak, waardoor elk werk mij een enorme kick geeft – dit is kunst waar ik, elke keer als ik er naar kijk, acuut enorm blij van word. Gewoon omdat het zo geweldig goed en raak is.

Ik hou bijvoorbeeld helemaal niet van goud in een schilderij, dat wordt wel heel snel kitsch, maar bij Bissier kan het wél, daar klopt het gewoon precies. Kijk naar het derde werk dat ik hier laat zien, en de gouden cirkel die daar getrokken is, en die van de vierkante vorm op magische wijze een appel maakt.
En kijk daaonder naar de onvoorstelbaar fragiele breekbaarheid van die fles – je houdt je adem in als je ernaar kijkt. En in het laatste werk – hoe dat bruine borstelige vlak perfect in evenwicht wordt gehouden door dat subtiele rode kadertje…

Bissier, die ondanks zijn Fransklinkende naam een Duitser was, leefde van 1893 tot 1965 en was bevriend met onder meer Willi Baumeister, Ben Nicholson, Hans Arp en Mark Tobey, allemaal duidelijk verwante, ingetogen kunstenaars. Misschien zijn het allemaal wel teveel de dichters onder de kunstenaars, en bleef daarom de echt brede erkenning uit. Bissier werd onder kunstenaars wel degelijk gezien als groot kunstenaar, en hij heeft tijdens zijn leven ook een paar grote tentoonstellingen gehad, maar wat mij betreft mocht hij beroemder zijn, al was het maar omdat er dan meer boeken met werk van hem beschikbaar zouden zijn.