Egypte zit in het hart van de Westerse cultuur, religie en kunst van de antieke tijden tot nu toe. De vraag is hoe dat zo gekomen is. Waarom is er vanaf het begin van onze jaartelling zo’n onafgebroken interesse geweest in Egypte, en hoe is die enorme impact te verklaren?

Door de objecten te gaan bestuderen geeft het boek Beyond Egyptomania een inzicht dat ook wat vertelt over de geschiedenis van artefacten, van archeologie en van kunstgeschiedenis.

Er wordt onder meer ingegaan op de manier waarop er in de Middeleeuwen naar Egypte werd gekeken, en ter vergelijking hoe er in de achttiende eeuw een fascinatie voor Egypte ontstond. Maar er staat bijvoorbeeld ook een hoofdstuk in het boek dat laat zien dat Piranesi in zijn kunst vaak Egyptische antiquiteiten gebruikte om het allemaal wat interessanter te maken.

Het is overigens een pittig boek, met een groot aantal academische stukken in het Engels, maar ook een paar stukken in het Frans. Het loont toch wel degelijk de moeite je tanden daar in te zetten als je geïnteresseerd bent in hoe het oude Egypte in de loop der tijd op verschillende manieren geïnterpreteerd en ontvangen is. Het is ronduit verbluffend om te zien hoe verschillend je tegen zaken aan kunt kijken, en als je een goede les in relativeren wil krijgen zou je dit boek eens moeten lezen.

Het is verbazingwekkend om de vele verschillende manieren te zien waarop men op de loop is gegaan met “Egypte”. Je zou je feitelijk eenzelfde soort onderzoek en boek kunnen voorstellen over abstracte kunst – kijk alleen maar eens hoe men op de loop is gegaan met het werk van Mondriaan, die niet alleen tot serviezen en jurken is verwerkt, maar die op een nog veel bredere manier algemeen goed is geworden.

Kortom: een eye-opener van een boek. En waarom Egypte al twintig eeuwen zo tot de verbeelding spreekt? Ik weet het eerlijk gezegd nog steeds niet echt.

• Beyond Egyptomania – Objects, Style and Agency – edited by Miguel John Versluys – Studien aus dem Warburg-Haus   Band 21 – De Gruyter – ISBN 9783110564259
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Beyond Egyptomania