De Franse beeldhouwer Aristide Maillol (1861-1944) is vooral bekend geworden door de vele vrouwelijke naakten die hij maakte. Prachtige beelden, daar is vrijwel iedereen het over eens, en hij heeft zijn plaats in de kunstgeschiedenis dan ook al ruimschoots verdiend. Toch leverde een overzichtstentoonstelling van zijn werk onlangs blijkbaar op voorhand al problemen op, want kon dat eigenlijk nog wel in deze tijd? Een man die naakt vrouwen als zijn belangrijkste onderwerp had?

Het Kunsthaus Zürich, dat een mooie collectie Maillol bezit, nam de overzichtstentoonstelling over van het Musée d’Orsay in Parijs en besloot toch iets te doen om eventuele kritiek bij voorbaat te pareren. Zo ligt er nu een boek met de titel Maillol – Ein Anderer Blick / A Different View.

Wat is die andere blik? Welnu. Het beeld Venus met halsketting van Maillol wordt in dit boek telkens naast een werk gezet van een vrouwelijke kunstenaar, twintig werken in totaal. De bedoeling is om Maillol’s mannelijke kunstenaarsblik op zijn belangrijkste motief, het vrouwelijke naakt, te onderzoeken en het in een hedendaagse context te plaatsen, of, in andere woorden, om er met een andere blik naar te kijken.

Ik moet bekennen dat het op mij tamelijk geforceerd en nogal bevreemdend overkomt, en ik er zelfs wat geïrriteerd van raak, omdat het blijkbaar niet meer mogelijk is om kunst in zijn tijd te zien en er tegenwoordig uiterst voorzichtig met gevoeligheden dient te worden omgesprongen. Terwijl ik kan zien dat Maillol met enorm veel liefde en respect het vrouwelijke naakt heeft geportretteerd (en ook regelmatig het mannelijke naakt, dit even voor de goede orde).

Een bevreemdend boekje dus, deze andere blik op Maillol.

• Maillol – Ein Anderer Blick / A Different View – Scheidegger & Spiess  – Kunsthaus Zürich – € 25.-