Christoph Vögele maakte zijn eerste tentoonstelling als nieuwe conservator van het  Kunstmuseum Solothurn in 1998. De titel was Die Schärfe der Unschärfe. Nu, een kwart eeuw later neemt hij hetzelfde thema nog een keer op voor zijn afscheidstentoonstelling Tiefenschärfe, oftewel Scherptediepte. Het thema is nauw verwant met trompe l’oeil, waarbij de kijker voor de gelk gehouden wordt doordat alles “net echt” lijkt, tot in de meest idiote details toe, maar bij scherptediepte is toch nog wat meer aan de hand, zo blijkt al snel als je de catalogus van deze intrigerende expositie doorbladert.

Je wordt hier als kijker op heel veel verschillende manieren op scherp gezet, onder meer door spiegelende oppervlakken, zoals bij de beelden van Boris Rebetez, waarbij alles wat in de bronzen spiegels van het beeld te zien is bijna vanzelfsprekend onderdeel van het beeld wordt. Maar ook de graafmachinetanden die de Zweedse kunstenares Sofia Hultén glimmend oppoetste en aan de muur hing worden door het glimmend opgepoetste staal op een intrigerende manier volledig tot leven gebracht.

Maar er is ook een rijtje gefotografeerde oude boeken – het blijken eerste drukken van boeken die tijdens het naziregime verboden werden en zelfs grootschalig verbrand op 10 mei 1934 in Berlijn en daarna in veel andere Duitse steden. Annette Kelm spoorde de boeken op die op de beruchte lijst van “ongewenste geschriften” stonden en fotografeerde ze frontaal op een neutrale achtergrond met secure precisie, waarbij alle gebruikssporen nog te zien zijn. Zo overleven ze op een mooie manier de waanzin van de tijd. Scherptediepte.

Er is ook ruimte voor fotografen die op hun volstrekt eigen manier de geest van hun tijd hebben weten te vangen – Hans Staub en Jakob Tuggener, terwijl Simone Kappeler de natuur fotografeerde op een unieke manier. En dan zijn er nog de verschillende kunstenaars als Félix Valloton en Franz Gertsch en nog een aantal waar ik hier verder niet op in ga, omdat ik je eigenlijk wil vragen zelf op onderzoek te gaan naar dit fascinerende gebied van de scherptediepte – Christoph Vögele heeft er in ieder geval een geweldige tentoonstelling van gemaakt die je als kijker voortdurend op andere manieren op het verkeerde been zet.

En elke keer moet je weer op een andere manier gaan kijken, opmerkelijk genoeg, alleen maar doordat de titel van de tentoonstelling “scherptediepte” is en Vögele dat begrip op onvoorstelbaar veel manieren invulling heeft gegeven. Het zet je als kijker op een bijzonder aangename manier op scherp, terwijl je ook vluchtig het boek zou kunnen doorbladeren en denken: wat een zootje ongeregeld bij elkaar, en wat een chaotische tentoonstelling. Maar even beter kijken, met die titel in het achterhoofd, en er gaan complete nieuwe werelden voor je open. Fantastisch!

• Tiefenschärfe – Zwischen Lust, List und Schrecken – Kunstmuseum Solothurn – Scheidegger & Spiess – € 38.-